Trong đơn kiện mà họ cho biết đã đệ trình vào thứ Hai 6/1, hai công ty muốn tòa án liên bang hủy bỏ quyết định của ông Biden để họ có thể đảm bảo một cơ hội phê duyệt khác thông qua đợt đánh giá an ninh quốc gia mới mà không bị ảnh hưởng bởi chính trị.

Vụ kiện cáo buộc chính quyền Biden đã tác động đến quyết định của Ủy ban Đầu tư nước ngoài Hoa Kỳ (CIFUS), cơ quan chuyên xem xét các khoản đầu tư nước ngoài nhằm tìm ra rủi ro an ninh quốc gia, và vi phạm quyền được đánh giá công bằng của các công ty.

Vụ sáp nhập đã trở nên chính trị hóa cao độ trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11, lúc đó cả đảng viên Dân chủ Biden và Tổng thống đắc cử đảng Cộng hòa Donald Trump đều cam kết sẽ hủy bỏ vụ sáp nhập này khi họ vận động cử tri tại tiểu bang dao động Pennsylvania, nơi đặt trụ sở chính của US Steel. Chủ tịch công đoàn công nhân ngành thép Mỹ (United Steelworkers - USW) David McCall phản đối vụ sáp nhập này.

Cả ông Trump và ông Biden đều khẳng định công ty nên vẫn thuộc sở hữu của người Mỹ ngay cả sau khi công ty Nhật Bản đề nghị chuyển trụ sở chính của họ tại Mỹ đến Pittsburgh - thành phố lớn thứ hai của Pennsylvania, nơi được mệnh danh là thành phố thép của Mỹ và là nơi đặt trụ sở của nhà sản xuất thép Hoa Kỳ này, và hứa sẽ tôn trọng mọi thỏa thuận giữa US Steel và USW.

Các công ty cáo buộc rằng ông Biden đã tìm cách hủy bỏ thỏa thuận này để "lấy lòng giới lãnh đạo USW tại Pennsylvania trong nỗ lực tái tranh cử của mình".

Các công ty cho biết trong một tuyên bố thông báo về vụ kiện: "Do ảnh hưởng không đúng mực của Tổng thống Biden nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự chính trị của mình, Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ đã không tiến hành quy trình đánh giá quy định tập trung vào an ninh quốc gia một cách thiện chí".

Người phát ngôn Nhà Trắng cho biết: "Một ủy ban gồm các chuyên gia an ninh quốc gia và thương mại đã xác định rằng việc mua lại này sẽ tạo ra rủi ro cho an ninh quốc gia của Mỹ. Tổng thống Biden sẽ không bao giờ ngần ngại bảo vệ an ninh quốc gia, cơ sở hạ tầng quốc gia và khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng của quốc gia".

“Chúng tôi không thể lùi bước sau khi bị đối xử vô lý. Chúng tôi sẽ phản công quyết liệt” - Phó chủ tịch Nippon Steel Takahiro Mori trả lời báo Nhật Nikkei trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Hai.

Theo Nikkei, ông Mori cho biết quá trình đánh giá của CFIUS thiếu tính toàn vẹn vì công ty Nhật Bản không nhận được phản hồi bằng văn bản về thỏa thuận an ninh quốc gia mà họ tự nguyện đệ trình và CFIUS không nêu bất kỳ câu hỏi hay mối quan ngại nào trong nhiều cuộc họp.

Triển vọng của vụ kiện vẫn chưa rõ ràng, vụ kiện này cũng nhắm vào Tổng chưởng lý Merrick Garland và Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, người giám sát CFIUS. Các chuyên gia cho biết, tòa án thường rất tôn trọng CFIUS trong việc xác định an ninh quốc gia.

Bộ Tư pháp từ chối bình luận và Bộ Tài chính không trả lời yêu cầu bình luận.

Trong bài đăng trên nền tảng mạng xã hội của mình, ông Trump cũng đặt dấu hỏi về việc sáp nhập: "Tại sao họ lại muốn bán US Steel vào thời điểm này khi thuế quan sẽ khiến công ty này có giá trị và lợi nhuận cao hơn nhiều?"

Tuần trước, ông Biden đã chặn đề xuất sáp nhập vì lo ngại về an ninh quốc gia, giáng một đòn chí mạng vào kế hoạch gây tranh cãi này sau một năm xem xét.

US Steel được thành lập vào năm 1901 bởi một số ông trùm lớn nhất nước Mỹ, bao gồm nhà công nghiệp Andrew Carnegie, các công ty dịch vụ tài chính JP Morgan và Charles Schwab. Công ty đã gắn liền với sự phục hồi công nghiệp sau cuộc Đại suy thoái và Thế chiến thứ hai.

Công ty đang chịu nhiều áp lực sau nhiều quý doanh thu và lợi nhuận giảm, khiến họ trở thành mục tiêu thâu tóm hấp dẫn cho các đối thủ đang tìm cách mở rộng thị phần tại Mỹ.

Nỗ lực của Nippon Steel mua lại US Steel vào tháng 12/2023 đã gặp phải nhiều trở ngại ngay từ đầu. Các công ty cho biết ông Biden đã lên tiếng phản đối thỏa thuận này vào ngày 14/3, thậm chí trước khi quá trình đánh giá của CFIUS bắt đầu, đưa ra phán đoán trước về kết quả và tước đi quyền được thực hiện đúng thủ tục của các công ty, được đảm bảo bởi cả Hiến pháp và các quy định của CFIUS.