Theo Bloomberg, hôm 15/1, Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) ghi nhận sản lượng công nghiệp trong tháng 5 bất ngờ tăng 0.7% so với cùng kỳ năm ngoái. Đó có thể được coi là tín hiệu phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc.
Nhưng trái ngược với số liệu chính thức, ngày càng nhiều nhà kinh tế cho rằng đó chỉ là bề nổi. Nền kinh tế thứ 2 thế giới vẫn ở trong tình trạng suy thoái do ảnh hưởng của đại dịch.
Dữ liệu ngành cho thấy sản lượng khai khoáng tăng hơn 7% so với cùng kỳ năm ngoái, nhanh hơn nhiều tốc độ 0,1% của các ngành sản xuất lớn khác. Riêng sản lượng than tăng tới hơn 10% trong tháng 5.
Nhiều chỉ số suy giảm
Tuy vậy, nhóm chuyên gia tại Nomura Holdings chỉ ra sản lượng điện, xi măng, thép thô, ôtô và điện thoại thông minh sụt giảm. Các chỉ số dịch vụ như vận chuyển hàng hóa đường bộ cũng giảm hơn 19% so với một năm trước đó. Đà giảm có khả năng kéo dài trong tháng này. Theo công ty hậu cần số G7 Connect, chỉ số hoạt động của xe tải chở hàng đã giảm hơn 20% trong nửa đầu tháng 6.
Theo khảo sát của NBS, trong tháng 5, sản lượng của 10 trên 17 loại hàng hóa công nghiệp đã giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng sản lượng ôtô giảm 5%.
“Sản xuất và cung cấp điện - nhiệt điện giảm 0.8% so với cùng kỳ ngay sau khi hồi phục vào tháng 4. Điều này có vẻ bất hợp lý khi các nhà máy bắt đầu hoạt động lại”, ông Craig Botham - nhà kinh tế trưởng tại Pantheon Macroeconomics - bình luận.
Trung Quốc vẫn theo đuổi chiến lược Zero-Covid, tức đưa số ca nhiễm mới về 0. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều nơi bị phong tỏa và sức mạnh tiêu dùng sụt giảm. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hứa tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng để hỗ trợ nền kinh tế.
Nhưng các số liệu nói lên điều ngược lại. Đầu tư vào tài sản cố định tăng 6,2% trong 5 tháng đầu năm. Tuy nhiên, giá thành sản xuất tăng tới 8%, cho thấy chi tiêu thực tế giảm. Nguyên nhân chính là cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản, vốn có đóng góp lớn vào GDP. Các dự án xây mới giảm gần 42% so với năm ngoái.
Trái ngược với mức tăng đầu tư cơ sở hạ tầng được công bố, sản lượng xi măng sụt giảm 17%, còn doanh thu vật liệu xây dựng giảm gần 8%. Ngoài ra, sự khác biệt trong cách tính toán cũng có thể dẫn đến chênh lệnh về số liệu.
Triển vọng u ám
Một trong những tin tốt hiếm hoi là Cơ quan Kế hoạch Kinh tế Trung Quốc đã phê duyệt các dự án đầu tư trị giá 121 tỷ NDT (18,1 tỷ USD) vào tháng trước, tăng gần 62% so với năm ngoái.
Theo Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia, những dự án được phê duyệt trong 5 tháng đầu năm nay trị giá khoảng 654 tỷ NDT, tăng 215% so với cùng kỳ năm 2021.
Tiêu dùng lao dốc là một trong những nỗi lo của kinh tế Trung Quốc. Doanh số bán lẻ tại đất nước 1,4 tỷ dân đã giảm 6,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Các đợt phong tỏa và những biện pháp chống dịch gắt gao khiến người tiêu dùng ngần ngại chi tiêu, tăng tiết kiệm.
Nhưng nhờ đó, khác với hầu hết nền kinh tế lớn trên thế giới, các chỉ số lạm phát của Trung Quốc đang có dấu hiệu hạ nhiệt. Theo ông Mark Williams - chuyên gia kinh tế tại Capital Economics, các số liệu chính thức của Trung Quốc không phản ánh hết bức tranh kinh tế của đất nước 1,4 tỷ dân. Các chỉ số của ngành dịch vụ đã không được thể hiện rõ.