Chợ ế thấy thương!

Đã bước vào quý IV/2023, tức thời điểm cuối năm và chuẩn bị cho Tết Nguyên đán nhưng theo ghi nhận của chúng tôi, thời điểm này, tiểu thương các chợ truyền thống ở TP.HCM vẫn chưa nghĩ gì cho mùa kinh doanh Tết. Sức mua hiện nay đang ở mức rất thấp, thấp hơn cả giai đoạn Covid-19 vừa qua đi.

Chợ Bà Chiểu, chợ Bình Thới, chợ Vườn Chuối cho đến những chợ sỉ như chợ Bình Tây, chợ An Đông, chợ Tân Bình… đều hẩm hiu. Quầy sạp đóng hàng loạt, từ chỗ cho thuê lại hiện nhiều người đã quyết định sang luôn do không thấy tình hình sáng hơn.

Bà Kim Thoa - tiểu thương ngành hàng vải, quần áo tại chợ Bà Chiểu có sạp ngay mặt tiền, thuộc “sạp vàng” nhưng đến cuối ngày, vẫn chỉ bán được 1 khúc vải. Bà cho biết như vậy đã là may mắn, bởi hôm qua cả ngày không bán được đồng nào.

“Em tôi, sạp ở bên trong, cả tuần không bán được một cái áo nào. Vải vóc, quần áo trước đây cuối năm bán chạy lắm nhưng năm nay thê thảm. Gần 40 năm bán quần áo, đây là năm ế nhất. Trước đây người ta nói đông như chợ nhưng bây giờ là im như cái chợ”, bà Thoa rầu rĩ.

Đúng như chia sẻ của bà, khu vực lầu 1 bên trong nhà lồng chợ Bà Chiểu, chuyên kinh doanh vải, quần áo vắng tanh. Tiểu thương nhiều hơn người đi mua dù đã cuối năm. Nhiều người trong lúc chờ khách, buồn quá phải “tám” chuyện, chuyện hết thì ai về sạp nấy, người chụp hình khúc vải, cái áo đăng lên Facebook, Zalo… nhưng cũng không thấy ai liên hệ.

Tại chợ Bình Tây, quận 6, khu vực bên ngoài còn có ít khách, càng vào sâu bên trong, chỉ có tiểu thương. Họ ngồi trước quầy hàng, chờ khách. 

Chợ Bình Tây là một trong những chợ sỉ đa ngành, cung cấp hàng hóa cho tiểu thương khắp các chợ lớn nhỏ phía Nam, nhưng năm nay… lạ lắm. Đã cuối năm, sắp Tết rồi mà chợ ế chưa từng thấy.

“Bánh mứt là hàng Tết chuộng nhất mà năm nay tôi cũng không trữ sẵn. Tình hình thế này thì làm sao dám trữ sẵn. Khách đặt tới đâu thì mình chuẩn bị tới đó thôi. Bây giờ chủ yếu bán cho khách quen mà họ còn rơi rụng bớt sau dịch bên lượng hàng bán ra giảm nhiều”, chị Thúy kinh doanh bánh mứt tại chợ Bình Tây nói.

Tìm cách đưa chợ sống dậy

Trước tình hình chợ truyền thống mua bán ế ẩm, ban quản lý nhiều chợ tại TP.HCM đang tích cực kéo sức mua, thông qua nhiều biện pháp như hỗ trợ tiểu thương vay vốn ưu đãi, khuyến khích những cách bán hàng mới.

Ông Nguyễn Hoàng Kiêu - Trưởng Ban quản lý chợ Bình Thới, cho biết mãi lực yếu do kinh tế khó khăn là tình hình chung tại các chợ. Riêng chợ Bình Thới, sức mua hiện giảm đến 60% so với năm ngoái. Hiện rất ít tiểu thương nhập hàng Tết vì lo không bán được. Họ cũng không có vốn nhiều như mọi năm nên không nghĩ đến mùa kinh doanh Tết.

Vì vậy, ban quản lý chợ Bình Thới phối hợp với ngân hàng, ban ngành đoàn thể để hỗ trợ tiểu thương vay vốn lãi suất ưu đãi chỉ 1,2% hoặc Hội Phụ nữ cho vay với lãi suất 0,7%/năm. Đây là mức ưu đãi tốt để tiểu thương chuẩn bị hàng cuối năm. Để hút khách, tiểu thương chợ Bình Thới cũng được vận động niêm yết giá đầy đủ, đảm bảo an toàn thực phẩm. Chợ xin chủ trương nâng cấp cho sạch đẹp, khang trang để thu hút khách.

Đại diện chợ Bình Tây, quận 6 cũng cho biết việc nắm bắt tình hình kinh doanh của tiểu thương được đơn vị cập nhật liên tục, từ đó có giải pháp hỗ trợ kịp thời. Ban quản lý hỗ trợ xúc tiến thương mại, tham gia tháng khuyến mãi tập trung, chương trình bình ổn thị trường. Để làm mới sản phẩm, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng, ban quản lý cũng hỗ trợ tiểu thương tiếp cận doanh nghiệp sản xuất để nguồn hàng phong phú và đa dạng hơn. 

“Hiện nay có nhiều kênh bán hàng chứ không tập trung truyền thống nữa. Chúng tôi hướng tiểu thương bán hàng 4.0, vận động kinh doanh trực tuyến, bán hàng trên Lazada, Shopee. Nếu không theo kịp thì rất dễ đào thải. Nhiều tiểu thương hiện cũng rất chủ động”, vị này nói.

Bà Huỳnh Thị Mỹ Nương - Tổng giám đốc Công ty Đào tạo lãnh đạo và dịch vụ phát triển bền vững, đánh giá nhu cầu mua sắm sau dịch thay đổi, người dân có xu hướng mua hàng online nhiều hơn. Tiểu thương chợ chậm thay đổi nên vốn ế nay càng ế hơn. 

“Thực tế phần lớn tiểu thương hiện nay đã nhận thức được vấn đề này, tuy nhiên, việc thực hành mua bán qua mạng cũng không dễ do hầu hết đều là người lớn tuổi. Các buổi tập huấn thực chiến về bán hàng trên mạng dành cho tiểu thương, nhất là những người có ảnh hưởng tại chợ là rất cần thiết”, bà Nương nói.

Ngoài thay đổi hình thức bán hàng, theo bà Nương, sản phẩm, dịch vụ tại chợ phải ngày càng được nâng cao về chất lượng, mẫu mã theo nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.