Bình luận của ông Trump trong một bài đăng trên mạng xã hội vào thứ Hai 30/6 được đưa ra khi Tokyo đang cố gắng thuyết phục Mỹ bãi bỏ mức thuế 25% đối với ô tô Nhật Bản và mức thuế có đi có lại 24% đối với các mặt hàng nhập khẩu khác của Nhật Bản.

Mức thuế có đi có lại đã bị tạm dừng cho đến ngày 9/7, nhưng Nhật Bản vẫn chưa đạt được thỏa thuận thương mại sau gần 3 tháng đàm phán.

Trong khi ngành ô tô là ngành sử dụng lao động và xuất khẩu hàng đầu của Nhật Bản, thì ngành nông nghiệp theo truyền thống là khối bỏ phiếu quan trọng cho Đảng Dân chủ Tự do của Thủ tướng Shigeru Ishiba, đảng sẽ đối mặt với cuộc bầu cử thượng viện quan trọng vào ngày 20/7.

"Tôi đã nhiều lần tuyên bố rằng nông nghiệp là nền tảng của quốc gia" - nhà đàm phán thương mại hàng đầu và Bộ trưởng Kinh tế Ryosei Akazawa phát biểu tại một cuộc họp báo.

"Trong các cuộc đàm phán với Mỹ, lập trường của chúng tôi vẫn không thay đổi: Chúng tôi sẽ không tham gia vào các cuộc đàm phán có thể gây tổn hại đến ngành nông nghiệp" - ông cho biết, đồng thời nói thêm rằng ông sẽ tiếp tục đàm phán với các đối tác Mỹ để bảo vệ lợi ích quốc gia của Nhật Bản.

Trở về sau chuyến đi thứ bảy tới Washington cách đây vài ngày, ông Akazawa từ chối cho biết liệu gạo có nằm trong các cuộc thảo luận đó hay không.

Ông Trump đã viết trên Truth Social rằng việc Nhật Bản miễn cưỡng nhập khẩu gạo do Mỹ sản xuất là dấu hiệu cho thấy các quốc gia đã trở nên "được nuông chiều đối với Mỹ".

"Tôi rất tôn trọng Nhật Bản, họ sẽ không lấy GẠO của chúng ta, nhưng họ lại thiếu hụt gạo trầm trọng" - ông viết.

Nhập khẩu gạo Mỹ vào Nhật tăng lên

Trên thực tế, trong những tháng gần đây Nhật Bản đã nhập khẩu lượng gạo của Mỹ lớn chưa từng có vì giá gạo trồng trong nước đã tăng vọt kể từ năm ngoái, gây tổn hại cho người tiêu dùng.

Nhưng Tokyo giới hạn lượng gạo chính phẩm nhập khẩu được miễn thuế (loại gạo được tiêu thụ trong các bữa ăn thay vì gạo dùng làm thức ăn chăn nuôi hoặc nguyên liệu trong các sản phẩm khác) ở mức 100.000 tấn một năm và áp dụng mức thuế 341 yên (2,37 USD) cho mỗi kg đối với bất kỳ loại gạo nào vượt quá mức đó. Số lượng đó chỉ là một phần nhỏ trong tổng lượng tiêu thụ hàng năm của Nhật Bản là khoảng 7 triệu tấn.

Trong khi Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi than thở về tình trạng gạo nước ngoài tràn vào đe dọa đến an ninh lương thực của Nhật Bản, chính phủ đã mở sớm một cuộc đấu thầu thường được tổ chức vào tháng 9 cho 30.000 tấn gạo nhập khẩu miễn thuế đầu tiên trong năm nay nhằm nỗ lực hạ giá trong nước.

Cuộc đấu thầu đó được tổ chức vào ngày 27/6, và kết quả cho thấy đã có 81.853 tấn được nộp đơn, tức là gần gấp ba lần số lượng được đấu giá. Trong tổng số gạo được đấu thầu, 25.541 tấn là từ Mỹ, tiếp theo là 1.500 tấn từ Úc và 708 tấn từ Thái Lan.

Lượng gạo nhập khẩu chịu thuế cũng tăng. Chỉ riêng trong tháng 5, các công ty tư nhân đã nhập khẩu khoảng 10.600 tấn gạo, trong đó khoảng ba phần tư đến từ Mỹ, theo dữ liệu của Bộ Tài chính.