TikTok Shop thu phí xử lý đơn hàng cố định 3.000 đồng/đơn

Theo thông báo chính thức tại Trung tâm Hỗ trợ Nhà bán, từ ngày 27/10/2025, nền tảng TikTok Shop sẽ thu phí xử lý đơn hàng cố định 3.000 đồng/đơn đã giao thành công; khoản phí không hoàn lại ngay cả khi đơn phát sinh trả hàng/hoàn tiền về sau. Lý do được TikTok Shop nêu là để tối ưu kho vận, phát triển trợ lý AI cho nhà bán, cùng các cải thiện vận hành khác nhằm “xây dựng nền tảng bền vững” cho người bán và người mua.

Đây là lần siết chi phí thứ hai chỉ trong hơn 3 tháng. Trước đó, từ 18/7/2025, gói Shipping Fee Program (SPF), vốn là tuỳ chọn đã chuyển thành mặc định cho mọi shop thường, đẩy tổng chi phí nền tảng từ khoảng 3-4% giá trị đơn lên 10-12% ở nhiều ngành hàng. Khi cộng thêm phí giao dịch 5% và phí xử lý 3.000 đồng/đơn nói trên, tổng mức “take-rate” mà một nhà bán phải gánh có thể lên tới khoảng 15-17% doanh thu đơn thành công (chưa tính khuyến mãi, quảng cáo, vận chuyển).

Một người bán hàng trên TikTok Shop cho rằng, không chỉ tăng chi phí tuyệt đối, cấu trúc phí cũng thay đổi bất lợi với đơn giá thấp và biên lợi nhuận mỏng: mức 3.000 đồng/đơn mang tính cố định, nên tỷ lệ chi phí trên doanh thu sẽ phình to ở nhóm sản phẩm dưới 100.000–150.000 đồng. Việc không hoàn lại phí nếu đơn hoàn/trả cũng là điểm đáng lo, bởi rủi ro “đơn không thành công cuối cùng” lại chuyển nhiều hơn về phía người bán.

Từ góc nhìn vận hành, việc tăng phí của TikTok Shop là bởi nền tảng cần tài trợ hạ tầng logistics, làm sạch gian lận, bù đắp chi phí công nghệ (như AI hỗ trợ nhà bán), nhất là khi tăng trưởng TMĐT theo mô hình livestream/short-video commerce đòi hỏi xử lý đơn phức tạp, thời gian thực. Tuy nhiên, ở phía nhà bán, khi biên lợi nhuận bị bào mòn còn chi phí quảng cáo và ưu đãi ngày càng đắt đỏ, bài toán dòng tiền sẽ trở nên căng hơn, kéo theo xu hướng nâng giá, cắt khuyến mãi hoặc dịch chuyển danh mục sang các sản phẩm có biên cao hơn. Đây là những điều rốt cuộc có thể giảm sức hấp dẫn của chính sàn đối với người mua nhạy giá.

“Hiệu ứng dây chuyền” từ các sàn lớn

Thực tế, TikTok Shop không đơn độc trong làn sóng điều chỉnh phí từ đầu năm 2025 đến nay. Từ 1/4/2025, Shopee đã nâng phí cố định với người bán không thuộc Shopee Mall (nhiều ngành hàng tăng mạnh) và tiếp tục công bố phí hạ tầng 3.000 đồng/đơn từ 1/7/2025 nhằm đầu tư công nghệ-logistics; chính sách này cũng vấp phải phản ứng vì tính trên cả một số trường hợp hoàn/huỷ.

Lazada cũng đã có cập nhật phí trong năm 2025, bao gồm việc điều chỉnh phí hoa hồng, chính sách vận chuyển, và bắt đầu thu thuế thay người bán từ ngày 1/7/2025. Các loại phí khác như phí cố định cho gian hàng LazMall và phí giao hàng tiêu chuẩn cũng đã được điều chỉnh.

Ở chiều ngược lại, Tiki, nền tảng nhấn mạnh mô hình B2C đã truyền thông “không tăng phí bán hàng trong năm 2025” trên kênh chính thức nhằm trấn an nhà bán giữa bối cảnh “xung quanh tăng phí”. Dù chi tiết biểu phí phải tra cứu trong Seller Center, cam kết này (nếu duy trì) tạo điểm khác biệt chiến lược trong cạnh tranh thu hút và giữ chân nhà bán.

Có thể thấy, xu hướng là chuẩn hoá cấu trúc phí theo hướng đa tầng và đẩy một phần rủi ro logistics về phía nhà bán, tương tự các thị trường khác trong khu vực; dữ liệu theo dõi take-rate khu vực cho thấy biên phí Lazada, Shopee… tại Việt Nam thường dao động từ vài phần trăm đến trên 10% tuỳ ngành, trước khi cộng thêm phí cố định mới.

Tác động ngay lập tức

Ngắn hạn, nhà bán có ba lựa chọn “quen thuộc”: (1) tăng giá niêm yết để bù phí; (2) giảm cường độ khuyến mãi/miễn phí vận chuyển; hoặc (3) dịch chuyển kênh sang nơi phí thấp hơn, đặc biệt là kênh sở hữu (owned channel) như website, OA Zalo, nhóm cộng đồng. Vấn đề là cả ba cách đều có khó khăn: tăng giá khiến tỷ lệ chuyển đổi giảm; giảm khuyến mãi khiến hiển thị thấp hơn trong thuật toán; chuyển kênh đòi hỏi chi phí xây dựng và lòng tin ngoài sàn.

Một hệ quả khác là xu hướng dồn đơn giá trị cao, gộp sản phẩm, hoặc điều chỉnh MOQ (số lượng tối thiểu) để phân bổ 3.000 đồng/đơn lên nhiều món hàng nhưng điều này không phải ngành nào cũng làm được (thời trang, phụ kiện rẻ gặp khó). Mảng FMCG (tiêu dùng nhanh) có thể tối ưu bundle tốt hơn; mảng thời trang/đồ nhỏ buộc phải đổi danh mục hoặc thiết kế combo hấp dẫn hơn.

Đáng chú ý, khi một loạt nền tảng thu thêm phí cố định (hoặc tương đương) và siết hỗ trợ các đơn thất bại, tỷ lệ hàng hoàn sẽ là biến số quyết định sống còn. Nhà bán cần hạ hoàn bằng kiểm soát tồn kho - size - mô tả sản phẩm – cam kết mức dịch vụ giao hàng nhanh giữa các bên – CSKH tiền/trong/sau bán. Vì mỗi đơn hoàn giờ là “triple hit”: mất doanh thu, mất phí vận chuyển (nhiều trường hợp) và mất trắng phí xử lý.

Việc TikTok Shop áp dụng phí xử lý đơn 3.000 đồng từ 27/10/2025 phản ánh một vòng quay lớn hơn: TMĐT Việt Nam đang chuẩn hoá cấu trúc phí để tự tài trợ hạ tầng và nâng chất vận hành. Nhưng “bền vững nền tảng” sẽ chỉ có ý nghĩa khi bền vững nhà bán cũng được cân đối. Trong khi đợi những cải thiện thực chất ở tỷ lệ phát–nhận hàng, xử lý hoàn trả, hỗ trợ lỗi từ phía hệ thống/đối tác vận chuyển, nhà bán cần chủ động sắp xếp lại toàn bộ “bảng lãi lỗ”, giảm hoàn đào thải, và xây dữ liệu khách hàng ngoài sàn — đó mới là cách trụ vững trước chu kỳ “phí chồng phí” đang lan rộng trên các nền tảng.