Tại Tọa đàm về "Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp: Nhìn lại và hướng tới" vừa được tổ chức mới đây, theo Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn EVN Nguyễn Xuân Nam, giá điện bán lẻ dù tăng 3%, nhưng mới chỉ giảm bớt một chút khó khăn về dòng tiền, còn tập đoàn này gặp nhiều khó khăn về giá và cung ứng điện.

Lỗ khủng hơn 28.700 tỷ đồng

Theo ông Nguyễn Xuân Nam ngoài nhiệm vụ kinh tế, hạch toán lỗ lãi, EVN còn được giao nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội và cung ứng điện cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, gồm các vùng sâu, vùng xa, biển đảo.

Ông cho rằng tại các vùng sâu, xa, khó khăn, biển đảo, giá thành sản xuất kinh doanh điện có thể lên tới 7.000 đồng một kWh, song giá bán lẻ điện chỉ ở mức 1.900 đồng mỗi kWh. "Trong bối cảnh đảm bảo an sinh xã hội là ưu tiên hàng đầu thì EVN phải chấp nhận giá bán thấp hơn giá thành", ông Nam thông tin.

Cùng với đó, giá nhiên liệu đầu vào cho nhiệt điện như than, dầu tăng đột biến đã khiến nhiều doanh nghiệp phát điện lỗ do chênh lệch chi phí và giá bán, khiến họ khó khăn. Đơn cử như năm 2022, giá than có thời điểm 400 USD/tấn, tăng gấp 5 lần năm trước. trong khi tỷ trọng nhiệt điện than chiêm hơn 50% của ngành điện.

Mới đây, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp gửi Bộ KH&ĐT trong 8 tháng năm 2023, EVN ghi nhận số lỗ lũy kế hơn 28.700 tỷ đồng.

Trước đó, năm 2022, EVN đã lỗ hơn 26.000 tỷ đồng do kinh doanh điện và lỗ tỷ giá, trong đó số lỗ này vẫn chưa giải quyết được trong các năm 2022 và năm 2023. Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đã đề xuất cấp có thẩm quyền tính toán khoản lỗ vào giá điện.

Hiện theo EVN, dù giá than, dầu cho nhiệt điện đã giảm, song vẫn ở mức cao tương ứng 180-220 USD/tấn, cao hơn bình quân 50% so với năm 2021; giá dầu ở mức 93 USD/ thùng, tăng gấp rưỡi so với năm 2021.

Hiện nay, Bộ Công Thương đang dự thảo sửa đổi Quyết định 24/2017 của Chính phủ về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân. Trong đó, nội dung đáng chú ý nhất tại dự thảo này là cho phép EVN thu hồi khoản lỗ sản xuất kinh doanh, tính giá điện dựa trên quy định pháp luật.

Cơ quan này cho biết cơ cấu giá bán lẻ điện bình quân hàng năm gồm chi phí các khâu trong chuỗi sản xuất, cung ứng điện (phát điện, truyền tải, phân phối - bán lẻ điện, điều độ hệ thống, điều hành giao dịch thị trường, chi phí dịch vụ phụ trợ, quản lý chung của EVN) và các khoản khác chưa được tính vào giá điện, để đảm bảo phản ánh được đúng giá thành và sau đó là có lợi nhuận phù hợp.

Lỗ từ chênh lệch tỷ giá 14.725 tỷ đồng chưa được hạch toán

Theo EVN, số lỗ từ chênh lệch tỷ giá trong 4 năm (2019-2022) chưa được hạch toán của EVN khoảng 14.725 tỷ đồng, theo công bố kết quả kiểm tra giá thành sản xuất điện năm 2022 của Bộ Công Thương.

Báo cáo từ EVN cho biết năm 2023, kế hoạch đầu tư xây dựng của EVN là 94.860 tỷ đồng. Với kết quả sản xuất kinh doanh lỗ, EVN không thể trả nợ đúng hạn. Các ngân hàng, tổ chức tín dụng sẽ khó khăn hơn trong việc phê duyệt các khoản vay, hạn mức vay cho EVN.

Ngoài ra chi phí, lãi suất các khoản vay tăng lên, do đánh giá mức độ rủi ro tăng thêm đối với bên cho vay. Vì vậy, EVN đề xuất có giải pháp tháo gỡ khó khăn tài chính, trong đó có điều chỉnh giá bán lẻ điện đầy đủ và kịp thời theo biến động các thông số đầu vào.