Thuế quan của Mỹ có hiệu lực, chiến tranh thương mại đau thương bùng nổ
V.N (Theo CNN)
04/03/2025 4:51 PM (GMT+7)
Mức thuế quan 25% của Tổng thống Donald Trump đối với Mexico và Canada đã có hiệu lực vào thứ Ba 4/3, một hành động đặc biệt nhằm đè bẹp các đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ. Nhưng thuế quan này đe dọa làm suy yếu nền kinh tế Bắc Mỹ, gồm cả kinh tế Mỹ, vào một thời điểm đầy khó khăn.
Xe tải xếp hàng ở biên giới Mexico với Mỹ. Ảnh: Reuters.
Ông Trump cũng đã tăng gấp đôi mức thuế đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc lên 20% từ mức 10%. Các mức thuế này được áp dụng ngoài mức thuế quan hiện hành đối với hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.
“Trong khi Tổng thống Trump đã cho cả Canada và Mexico cơ hội đầy đủ để giảm bớt hoạt động của các băng nhóm ma túy nguy hiểm và dòng chảy các loại thuốc gây chết người vào đất nước chúng ta, họ đã không giải quyết đầy đủ tình hình” - một tuyên bố được Nhà Trắng phát hành ngay trước khi các mức thuế có hiệu lực cho biết.
Thuế quan mới có thể làm suy yếu nền kinh tế Bắc Mỹ, bao gồm cả nền kinh tế Mỹ, vào thời điểm căng thẳng nghiêm trọng.
Mức thuế này được áp dụng trong bối cảnh lạm phát vẫn đang ở mức cao khó kiểm soát. Người dân Mỹ và nền kinh tế Mỹ nói chung đang phải đối mặt với tình trạng bất ổn, theo các dữ liệu gần đây.
Mức thuế này có nguy cơ làm tăng giá các mặt hàng mà người dân Mỹ phải trả cho một loạt hàng hóa nhập khẩu từ ba quốc gia này, tổng cộng trị giá 1,4 nghìn tỷ USD hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ trong năm ngoái, theo dữ liệu từ Bộ Thương mại. Con số này chiếm hơn 40% giá trị của tất cả hàng hóa mà Mỹ nhập khẩu trong năm ngoái.
Những mặt hàng duy nhất không chịu mức thuế 25% từ Canada là các mặt hàng liên quan đến năng lượng như dầu thô, một trong những mặt hàng chủ yếu mà Mỹ nhập khẩu từ quốc gia này. Thay vào đó, chúng sẽ chịu thuế 10%.
Rau quả tươi, ô tô và phụ tùng ô tô cùng với điện tử, bao gồm điện thoại và máy tính, là những mặt hàng chủ yếu mà Mỹ nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc sẽ phải chịu mức thuế từ 20% đến 25%.
Trung Quốc và Canada trả đũa
Bắc Kinh đã trả đũa vào thứ Ba bằng cách công bố mức thuế 15% đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ bao gồm gà, lúa mì, ngô và bông - theo một tuyên bố từ Ủy ban Thuế quan Hội đồng Nhà nước. Ngoài ra, mức thuế 10% đối với "lúa miến, đậu nành, thịt lợn, thịt bò, các sản phẩm thủy sản, trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa" cũng đã được áp dụng, theo tuyên bố.
Ngoài ra, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết họ đã thêm 15 công ty Mỹ, bao gồm cả nhà sản xuất drone Skydio, vào danh sách kiểm soát xuất khẩu của mình, điều này sẽ ngăn các công ty Trung Quốc xuất khẩu thiết bị hai mục đích cho những công ty này
Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ vào thứ Ba, Lin Jian, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết "Trung Quốc sẽ chiến đấu đến cùng" nếu Mỹ "kiên quyết tiến hành chiến tranh thuế quan, chiến tranh thương mại hoặc bất kỳ loại chiến tranh nào khác".
"Tôi muốn nhắc lại rằng người dân Trung Quốc chưa bao giờ sợ ma quỷ, chúng tôi cũng chưa bao giờ khuất phục trước bá quyền hay bắt nạt. Áp lực, cưỡng ép và đe dọa không phải là cách đúng đắn để giao thiệp với Trung Quốc. Cố gắng gây áp lực tối đa lên Trung Quốc là một tính toán sai lầm và là một sai lầm" - ông nói thêm.
Tại Canada, vài giờ trước khi thuế quan có hiệu lực, Thủ tướng Justin Trudeau cho biết Ottawa sẽ ngay lập tức đáp trả bằng cách áp thuế đối với 30 tỷ USD hàng hóa của Mỹ. Đến ngày 25/3, ông cho biết Canada sẽ áp dụng thêm thuế quan trị giá 125 tỷ USD đối với hàng hóa của Mỹ.
"Canada sẽ không để quyết định vô lý này không được giải quyết", Trudeau cho biết trong một tuyên bố.
Bất chấp tuyên bố trước đó của ông Trump rằng các nhà xuất khẩu phải trả thuế, thực tế là các bên nhận hàng hóa từ nước ngoài mới là bên phải trả thuế trước. Các bên đó, thường là các doanh nghiệp, thường chuyển chi phí thuế quan bổ sung cho người tiêu dùng bằng cách tăng giá. Nhưng trong một số trường hợp, họ có thể lựa chọn hoặc bị buộc phải chịu chi phí cao hơn.
Tác động đến chi tiêu
Mặc dù nền kinh tế Mỹ vẫn kiên cường, nhưng thuế quan xuất hiện trong thời điểm nền tảng ngày càng rạn nứt. Một báo cáo của Cục Phân tích Kinh tế hôm thứ Sáu cho thấy chi tiêu của người tiêu dùng bất ngờ giảm vào tháng 1 và một báo cáo lạm phát gần đây cho thấy giá tiêu dùng đã phục hồi vào tháng 1 và lạm phát tiếp tục tăng với tốc độ cao một cách bướng bỉnh.
Trong khi đó, niềm tin của người tiêu dùng giảm mạnh nhất kể từ đầu năm 2009 và một báo cáo riêng về tâm lý người tiêu dùng vào tháng trước đã ghi nhận mức giảm lớn nhất kể từ khi bắt đầu ghi chép vào năm 1978. Đó là một vấn đề vì chi tiêu của người tiêu dùng chiếm hơn hai phần ba hoạt động kinh tế của Mỹ.
Báo cáo việc làm của thứ Sáu dự kiến sẽ cho thấy tăng trưởng tiếp tục trì trệ. Số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tăng cao hơn dự kiến vào tuần trước và chính quyền Trump đang sa thải hàng nghìn nhân viên liên bang, có khả năng làm gián đoạn nền kinh tế trong. Chi tiêu liên bang cũng đã bị cắt giảm, khiến một số người không thể tiếp cận các dịch vụ và sinh kế.
Chiến dịch trấn áp nhập cư của ông Trump cũng đe dọa đến việc xây dựng nhà ở, nông nghiệp và các ngành công nghiệp quan trọng khác.
Còn nhiều điều nữa?
Trump và chính quyền của ông đã ám chỉ rằng đợt áp thuế quan mới nhất, mặc dù đáng kể, nhưng chỉ là sự khởi đầu.
Thuế thép và nhôm sẽ có hiệu lực vào ngày 12/3. Và thuế quan có đi có lại, thuế quan đô la đổi đô la tương đương với mức thuế mà các quốc gia khác áp dụng đối với hàng hóa của Hoa Kỳ, dự kiến sẽ có hiệu lực vào ngày 2/4.
Trong khi đó, ông Trump liên tục ám chỉ sẽ có thêm nhiều mức thuế quan nữa. Tuần trước, ông ký một sắc lệnh hành pháp để điều tra thuế gỗ xẻ. Mặc dù ông từ lâu đã ám chỉ rằng nước Mỹ không cần gỗ xẻ của Canada, nhưng mức thuế quan này đe dọa sẽ làm tăng giá nhà mới, một động lực lạm phát chính đối với các gia đình Mỹ.
Trump cũng ám chỉ vào thứ Hai rằng ông sẽ áp thuế đối với hàng nhập khẩu nông sản, nhằm thúc đẩy doanh số bán hàng trong nước. Ông cho biết trong một bài đăng trên Truth Social rằng các mức thuế quan như vậy sẽ có hiệu lực vào ngày 2/4.
Sở GTVT Hà Nội và ban chuyên môn vừa kiến nghị UBND thành phố Hà Nội đề xuất Chính phủ cho hưởng cơ chế đặc thù trong công tác huy động vốn và chuẩn bị đầu tư, thi công dự án 3 “siêu” cầu qua sông Hồng là Tứ Liên, Trần Hưng Đạo, Ngọc Hội.
Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Thanh Hóa sẽ chủ trì với các ngành, địa phương trong việc rà soát, tham mưu về khó khăn, vướng mắc của các dự án trên địa bàn, báo cáo trước 7/3.
Phạt nguội vi phạm giao thông là biện pháp hữu hiệu để nâng cao ý thức chấp hành luật lệ giao thông, giảm thiểu tai nạn và tình trạng ách tắc tại đô thị.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025, chuẩn bị cho tăng trưởng 2 chữ số những năm tiếp theo, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 05/CT-TTG, trong đó yêu cầu các bộ ngành tiến hành nhiều giải pháp quan trọng.
Sở GTVT Hà Nội và ban chuyên môn vừa kiến nghị UBND thành phố Hà Nội đề xuất Chính phủ cho hưởng cơ chế đặc thù trong công tác huy động vốn và chuẩn bị đầu tư, thi công dự án 3 “siêu” cầu qua sông Hồng là Tứ Liên, Trần Hưng Đạo, Ngọc Hội.
Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Thanh Hóa sẽ chủ trì với các ngành, địa phương trong việc rà soát, tham mưu về khó khăn, vướng mắc của các dự án trên địa bàn, báo cáo trước 7/3.
Phạt nguội vi phạm giao thông là biện pháp hữu hiệu để nâng cao ý thức chấp hành luật lệ giao thông, giảm thiểu tai nạn và tình trạng ách tắc tại đô thị.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025, chuẩn bị cho tăng trưởng 2 chữ số những năm tiếp theo, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 05/CT-TTG, trong đó yêu cầu các bộ ngành tiến hành nhiều giải pháp quan trọng.