Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi đã ký điều chỉnh Quyết định số 6339 ngày 1/12/2015 của UBND TP về thành lập Công ty TNHH một thành viên Đường sắt Đô thị số 1 TP.HCM (HURC1).

Theo đó, UBND TP.HCM điều chỉnh khoản 8 Điều 1 Quyết định số 6339 ngày 1/12/2015 về việc thành lập HURC1. Qua đó, điều chỉnh vốn điều lệ ban đầu của Công ty này là 268 tỷ đồng.

UBND TP.HCM giao Hội đồng thành viên HURC1 chịu trách nhiệm giám sát hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, bảo toàn, phát triển vốn nhà nước tại doanh nghiệp; thực hiện công tác quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư tại công ty theo đúng quy định pháp luật...

Sở Tài chính, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM được giao theo dõi giám sát tài chính và đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh, tổng hợp báo cáo kết quả giám sát tài chính đối với HURC1 và chịu trách nhiệm trước UBND TP về nội dung báo cáo, đề xuất.

Theo UBND TP.HCM, HURC1 là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước do UBND TP làm chủ sở hữu. Khi thành lập năm 2015, công ty chỉ có vốn điều lệ 14 tỷ đồng. Theo đề án thành lập được Thủ tướng chấp thuận, giai đoạn 2015 - 2017, công ty chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho quản lý vận hành, bảo dưỡng metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) khi hoàn thành.

Tuy nhiên, vào thời điểm lập, trình hồ sơ thành lập công ty, metro số 1 có thời gian hoàn thành dự kiến vào năm 2018, nhưng thực tế thời gian thực hiện dự án bị kéo dài hơn. Cùng với đó, do các quy định pháp luật thay đổi, dẫn đến TP.HCM không thể bố trí vốn từ ngân sách cho công ty ở giai đoạn chuẩn bị vận hành metro số 1 theo như đề án thành lập.

Tháng 8/2021, HURC1 đã sử dụng hết kinh phí tạm ứng từ nguồn vốn điều lệ ban đầu là 14 tỷ đồng. Từ đó đến nay, người lao động công ty vẫn chưa được thanh toán lương và đóng các khoản bảo hiểm xã hội. Tổng các khoản nợ tính đến nay khoảng 6,7 tỷ đồng.

Việc này dẫn đến số người lao động nghỉ việc từ tháng 8/2021 là 21/36 người. Trong khi đó, số nhân sự cần tuyển dụng để vận hành, bảo trì metro số 1 vào cuối năm 2023 là 706 người.

Cuối tháng 5/2023, HURC1 xin tạm mượn kinh phí với số tiền 16 tỷ đồng từ nguồn quỹ dự trữ ngân sách của Đảng bộ TP.HCM để có kinh phí chuẩn bị nhân sự tiếp nhận đào tạo chuyển giao công nghệ và chi phí trả nợ các khoản bảo hiểm xã hội, chi trả lương cho người lao động.

Để tháo gỡ vướng mắc trên, hồi tháng 7/2023, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao UBND TP rà soát, quyết định phê duyệt mức vốn điều lệ của công ty cho giai đoạn chuẩn bị trước khi khai thác thương mại phù hợp với tiến độ thực tế của dự án.

Theo kết luận của Phó Thủ tướng, việc bảo đảm nguồn lực để duy trì hoạt động, tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật và công nghệ đáp ứng tiến độ vận hành khai thác thương mại tuyến metro số 1 là cần thiết, cấp bách.

Theo Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị TP, đến nay tiến độ metro số 1 đã đạt khoảng 96%. Trong kế hoạch, từ tháng 1 đến tháng 6/2024, TP.HCM sẽ tiếp tục nghiệm thu một số hạng mục và thanh toán các hạng mục đã hoàn thành. Dự kiến tháng 7/2024 sẽ đưa metro số 1 vào khai thác thương mại.