Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản Đề nghị UBND TP.HCM xem xét chưa nên ban hành bảng giá đất áp dụng từ ngày 1/8/2024.

Theo Hiệp hội, theo nội dung dự thảo bảng giá đất, giá đất của tăng phổ biến từ 10-20 lần so với giá đất của bảng giá đất hiện hành.

Tuy nhiên, HoREA cho rằng việc ban hành "Dự thảo Bảng giá đất" chưa thật cần thiết tại thời điểm hiện nay. Bởi lẽ, TP.HCM đã có đầy đủ các quy định về Bảng giá đất, "hệ số điều chỉnh giá đất", nên "Bảng giá đất" do UBND TP.HCM ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 hoàn toàn có thể "được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2025" theo quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024.

Hiệp hội cho biết về tác động, dự thảo Bảng giá đất sẽ có lợi cho người dân có đất bị thu hồi sẽ được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thỏa đáng hơn, với số tiền được bồi thường sẽ cao hơn trước đây. Nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất sẽ tăng thêm trong thời gian tới so với giai đoạn 2005-2022 thì nguồn thu từ đất chỉ chiếm 13,16% tổng thu ngân sách nội địa. Ngoài ra, vấn đề "chênh lệch địa tô" được xử lý thỏa đáng hơn theo nguyên tắc Nhà nước "điều tiết phần giá trị tăng thêm từ đất mà không do đầu tư của người sử dụng đất mang lại".

HoREA cho rằng bảng giá đất mới sẽ đẩy giá nhà đất tại TP.HCM lên cao. Ảnh: Gia Linh

Tuy nhiên, HoREA cho rằng các mức giá của "Dự thảo Bảng giá đất" phổ biến tăng từ 10-20 lần so với Bảng giá đất hiện hành theo Quyết định 02/2020/QĐ-UBND nhưng nhìn chung vẫn thấp hơn giá thị trường, ví dụ giá đất của 03 tuyến đường Đồng Khởi, Lê Lợi, Nguyễn Huệ quận 1 là 810 triệu đồng/m2 nhưng tại khu vực này hầu như không có giao dịch mua bán chuyển nhượng.

Mức giá của "Dự thảo Bảng giá đất" sẽ có tác động rất lớn đến rất nhiều cá nhân, hộ gia đình khi đề xuất cấp "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền với đất" do phải nộp tiền sử dụng đất theo Bảng giá đất cao hơn trước đây. Mặc dù, khoản 3 Điều 135 Luật Đất đai 2024 có quy định trường hợp người sử dụng đất "được ghi nợ nghĩa vụ tài chính", nhưng trong thời gian còn "nợ tiền sử dụng đất" thì người sử dụng đất bị hạn chế nhiều "quyền" như không được thế chấp, không được mua bán chuyển nhượng cho đến khi trả xong khoản "nợ tiền sử dụng đất".

Mức giá của "Dự thảo Bảng giá đất" sẽ có tác động đến chi phí đầu vào của nhiều lĩnh vực của nền kinh tế, trước hết là chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng sẽ bị đẩy lên cao. Từ đó, tác động dây chuyền làm tăng giá nhà, giá thuê nhà, tăng chi phí tiền thuê đất, thuê nhà xưởng trong các khu công nghiệp và tại các dự án đầu tư kinh doanh thương mại dịch vụ, du lịch dẫn đến việc có thể làm tăng giá cả hàng hóa nói chung. Tác động bất lợi đến cả các dự án nhà ở xã hội do doanh nghiệp thỏa thuận về nhận chuyển quyền sử dụng đất để thực hiện dự án.

Vì vậy, HoREA kiến nghị tại thời điểm hiện nay thì TP.HCM chưa cần thiết ban hành "Dự thảo Bảng giá đất", mà nên tập trung xây dựng, hoàn thiện "Dự thảo Bảng giá đất lần đầu" để công bố và áp dụng kể từ ngày 01/01/2026 theo quy định tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024.