Quán trà Kettl Tea mới khai trương trên Đại lộ Hollywood ở Los Angeles năm nay. Trong thực đơn của quán có 25 loại đồ uống matcha, nhưng trong những ngày tháng Sáu này, tất cả trừ bốn loại đều đã hết hàng.

Zach Mangan, người sáng lập cửa hàng Zach Mangan, cho biết, với hương thơm cây cỏ nồng nàn, màu sắc rực rỡ và tác dụng kích thích, sự phổ biến của matcha "đã tăng theo cấp số nhân trong thập kỷ qua, nhưng tăng mạnh hơn nhiều trong hai đến ba năm trở lại đây".

Hiện tại, nó là "điểm giao thoa văn hóa ở thế giới phương Tây" - có thể tìm thấy ở khắp mọi nơi, từ bảng hương vị kem đến Starbucks.

Mangan cho biết điều này đã khiến thị trường matcha tăng gần gấp đôi trong một năm.

Từ matcha có nghĩa là "trà xay" trong tiếng Nhật và có dạng bột màu xanh lá cây tươi được đánh với nước nóng và có thể thêm vào sữa để tạo thành một ly matcha latte. Nhưng matcha đang trở nên khan hiếm ở Mỹ.

Cách đó hàng nghìn km, tại Sayama, phía tây bắc Tokyo, ông Masahiro Okutomi - thế hệ thứ 15 điều hành doanh nghiệp trà của gia đình - đang bị quá tải vì nhu cầu. Ông phải thông báo trên trang web của doanh nghiệp rằng họ không nhận thêm bất kỳ đơn đặt hàng matcha nào nữa.

Sản xuất bột là một quá trình chuyên sâu: lá trà, được gọi là "tencha", được che bóng râm trong vài tuần trước khi thu hoạch để cô đặc hương vị và chất dinh dưỡng. Sau đó, chúng được loại bỏ gân cẩn thận bằng tay, sấy khô và nghiền mịn trong máy.

'Nỗ lực dài hạn'

"Phải mất nhiều năm đào tạo" để pha chế matcha đúng cách, Okutomi cho biết. "Đó là nỗ lực dài hạn đòi hỏi thiết bị, nhân công và đầu tư".

"Tôi rất vui vì thế giới đang quan tâm đến matcha của chúng tôi... nhưng trong ngắn hạn, nó gần như là một mối đe dọa -- chúng tôi không thể theo kịp" - ông nói.

Sự bùng nổ matcha đã được thúc đẩy nhờ những người có sức ảnh hưởng trực tuyến như Andie Ella, người có hơn 600.000 người đăng ký trên YouTube và đã bắt đầu thương hiệu sản phẩm matcha của riêng mình.

Tại cửa hàng pop-up màu hồng phấn mà cô mở ở khu Harajuku thời thượng của Tokyo, hàng chục người hâm mộ đã háo hức chờ đợi để chụp ảnh với cô gái người Pháp 23 tuổi này hoặc mua những lon matcha hương dâu tây hoặc sô cô la trắng của cô.

Cho đến nay, thương hiệu matcha của cô, được sản xuất tại vùng nông thôn Mie của Nhật Bản, đã bán được 133.000 lon. Ra mắt vào tháng 11 năm 2023, hiện cô có tám nhân viên. "Matcha có vẻ ngoài rất hấp dẫn, nhu cầu không ngừng tăng" - cô cho biết.

Theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Nhật Bản, năm 2024, matcha chiếm hơn một nửa trong số 8.798 tấn trà xanh xuất khẩu từ Nhật Bản - gấp đôi so với một thập kỷ trước.

Cửa hàng trà Jugetsudo ở Tokyo, tại khu chợ cá trước đây thu hút khách du lịch Tsukiji, đang cố gắng kiểm soát lượng hàng tồn kho của mình do nhu cầu tăng cao.

Quản lý cửa hàng Shigehito Nishikida cho biết: "Trong hai hoặc ba năm qua, cơn sốt đã trở nên dữ dội hơn: khách hàng hiện muốn tự làm matcha, giống như những gì họ thấy trên mạng xã hội".

Mối đe dọa về thuế quan

Anita Jordan, một du khách người Úc 49 tuổi ở Nhật Bản, cho biết con cái của cô bị ám ảnh vì matcha nên cô muốn mua loại matcha ngon nhất.

Thị trường matcha toàn cầu ước tính có giá trị hàng tỷ USD, nhưng có thể bị ảnh hưởng bởi thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với các sản phẩm của Nhật Bản - hiện là 10%, với mức tăng lên 24% trong tương lai.

Tình trạng thiếu hụt và thuế quan có nghĩa là "chúng tôi phải tăng giá. Chúng tôi không coi nhẹ điều đó" - Mangan tại Kettl Tea cho biết, mặc dù cho đến nay việc tăng giá vẫn chưa làm giảm nhu cầu.

Đây không phải là một món ăn rẻ tiền: Một cốc matcha latte (trà xanh pha sữa) có giá ít nhất là 10 USD một cốc, trong khi 20 gam bột để pha chế đồ uống tại nhà có giá từ 25 đến 150 USD.

Chính phủ Nhật Bản đang khuyến khích những người sản xuất trà canh tác trên quy mô lớn hơn để giảm chi phí.

Nhưng điều đó có nguy cơ làm giảm chất lượng và "ở những vùng nông thôn nhỏ, điều này gần như không thể" - người trồng trà Okutomi cho biết.

Số lượng đồn điền trà ở Nhật Bản đã giảm xuống còn một phần tư so với 20 năm trước, khi người nông dân già đi và gặp khó khăn trong việc tìm người kế nhiệm, ông nói thêm.