Máy bay Boeing 737 Max 9 lỏng ốc: Nhiều hoài nghi về độ an toàn

Uy tín của nhà sản xuất máy bay Boeing của Mỹ bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng vì mẫu 737 Max 8 từng bị cấm hoạt động trên toàn thế giới sau hai tai nạn thảm khốc năm 2018 và 2019 làm tổng cộng 346 người thiệt mạng. Các cuộc điều tra phát hiện nhiều vấn đề với thiết kế của Hệ thống Tăng cường Tính năng Điều khiển bay MCAS trên dòng này, nhưng Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) chưa tiết lộ mọi thông tin liên quan về 737 Max 8.

Đến ngày 5/1/2024 tại Mỹ, 1 chiếc Boeing 737 Max 9 của hãng cất cánh từ sân bay Portland, bang Oregon để tới California. Chỉ 20 phút sau, máy bay chở 177 người phải hạ cánh khẩn cấp vì một phần thân bung khỏi phi cơ, tạo ra lỗ hổng có kích thước tương đương cửa thoát hiểm.

Rất may mắn là máy bay chỉ mới lên tới độ cao gần 5.000 m và không có thương vong sau khi hạ cánh khẩn cấp. Các hãng hàng không ngay lập tức tạm ngưng khai thác dòng này.

Đáng chú ý, chiếc máy bay bị sự cố chỉ mới được sử dụng trong 3 tháng. United Airlines cho biết ngày 8/1 (giờ Mỹ) là đã tìm thấy những ốc vít trên ít nhất 9 máy bay 737 Max 9 cần phải được siết chặt thêm. Reuters nhận định con số này có thể tiếp tục tăng. Trong khi đó, New York Times cho biết Alaska Airlines cũng phát hiện tương tự như United Airlines.

Vì sao lỗ hổng lớn tương đương cửa thoát hiểm?

United Airlines chưa cho biết chính xác số máy bay 737 Max 9 bị lỏng ốc vít vì vẫn đang kiểm tra và đánh giá sau sự cố của hãng Alaska Airlines bị. "Chúng tôi đã phát hiện nhiều trường hợp có thể liên quan tới vấn đề lắp đặt tấm bịt cửa door plug trong các máy bay Boeing 737 MAX 9, như ốc bị lỏng cần được siết chặt hơn", United Airlines thông báo ngày 8/1. Cùng ngày, giá cổ phiếu của Boeing giảm 8%.

Chính tấm bịt cửa này đã bị bung khỏi chiếc 737 Max 9 của Alaska Airlines ngày 5/1 khi phi cơ mới lên đến độ cao gần 5.000 m. Sau đó, người ta tìm thấy bộ phận này trong sân sau ở nhà một giáo viên tại bang Oregon. Nó nặng 28,5 kg, cao 1,2 m và rộng 0,6 m.

Boeing đã thiết kế thêm 1 cửa thoát hiểm nằm giữa cánh và đuôi máy bay 737 Max 9. Tuy nhiên, một số hãng hàng không lại không sử dụng cửa này, và tấm bịt cửa nói trên đã được lắp vào để bít lại nhưng cũng được tạo một cửa sổ để giống như phần bình thường của thân máy bay. Hành khách bên trong hầu như không nhận ra có một cánh cửa đã đượt bịt lại ở đó, nhưng quan sát máy bay từ bên ngoài có thể thấy đường viền của tấm bịt cửa.

Theo thông tin từ Boeing, dòng 737 Max 9 được FAA cấp chứng nhận vào năm 2018. Có thể chở tối đa 220 khách trong tầm hoạt động khoảng 5.300 km, đây là dòng máy bay lớn nhất có một lối đi của Boeing. Alaska Airlines chọn dòng này để khai thác với ít ghế hơn, nên hai cửa thoát hiểm bổ sung theo thiết kế của Boeing trở nên không cần thiết.

Vì vậy, Spirit AeroSystems (công ty tham gia sản xuất thân máy bay trên) đã gỡ cánh cửa nguyên thủy để thay bằng tấm bịt cửa.

Còn gì nữa không?

Một ngày sau sự cố bung tấm bịt cửa, Spirit AeroSystems xác nhận họ đã lắp đặt tấm này nhưng không giải thích gì thêm giữa tâm điểm chú ý của dư luận về độ an toàn của dòng 737 Max 9.

Theo báo chí Mỹ, Spirit AeroSystems có liên quan tới một số vấn đề về sản xuất dòng này, gồm việc lắp đặt sai vị trí linh kiện hồi đầu năm 2023 và có chuyện khoan không đúng cách các lỗ trên vách ngăn áp suất phía sau máy bay.

Tháng 12/2023, Boeing đề nghị các hãng hàng không kiểm tra lại ốc vít bị lỏng trên hệ thống điều khiển bánh lái của dòng 737 Max vì đã phát hiện lỗi lắp đặt sai vị trí linh kiện trên một số máy bay vào thời điểm đầu năm 2023.

Sau sự cố 5/1 của Alaska Airlines, FAA cấm khai thác tất cả máy may Boeing 737 Max 9 của các hãng hàng không Mỹ cho đến khi FAA xác định chúng đáp ứng các điều kiện an toàn.

Dòng 737 Max đã bị cấm bay trên toàn thế giới vào tháng 3/2019 bởi vì 346 người thiệt mạng trong 2 vụ tai nạn của 2 hãng Lion Air của Indonesia và Ethiopian Airlines của Ethiopia vào năm 2018 và 2019 trước đó. Tuy nhiên, FAA đã cho phép 737 Max hoạt động trở lại vào tháng 11/2020. Và bây giờ là sự cố bung tấm bít cửa và ốc vít phải siết lại.