Lo mất mùa điều

Cuối tháng 1/2021, vườn điều 2ha của ông Ngô Văn Mười ở xã Đường 10 (huyện Bù Đăng) bắt đầu đậu trái, khoảng 10% toàn vườn.

Sau tết Nguyên Đán, những cơn mưa trái mùa thường xuyên xuất hiện. Bông điều trong vườn ông, phần thì khô, phần thì rụng. Lượng trái còn trên cây hiện giờ chỉ còn lại khoảng 10%.

Theo ông Mười kể, thời điểm tháng 1, tháng 2 là lúc cây điều ra bông, đậu trái. Trong giai đoạn này, cây điều khá nhạy cảm với thời tiết cũng như dịch hại.

Mưa trái mùa liên tiếp từ sau tết đến nay khiến cả 2 đợt ra bông trước đó bị ảnh hưởng. Bông điều bị khô, không thể đậu trái.

Với những bông điều đã đậu trái trong đợt 1, chưa kịp lớn thì đã héo quắt lại khi gặp các trận mưa tiếp theo.

"Nếu mưa trái mùa còn tiếp diễn, vụ điều năm nay coi như mất trắng", ông Mười nói.

Ở xã Phú Nghĩa (huyện Bù Gia Mập), vườn điều 11ha điều của ông Hoàng Sơn Đông đang ra bông cũng gặp mưa trái mùa.

Ông Đông kể, những năm trước, từ trong tết, người trồng điều đã bắt đầu thu hoạch đợt trái đầu tiên.

Năm nay, vụ điều đến muộn lại chịu ảnh hưởng nặng nề của thời tiết bất lợi. Nguy hại nhất là những cơn mưa bất thường trút xuống khi trời đang nắng, làm hư bông. Còn trái điều non gặp mưa thì bị suy giảm chất lượng

Vụ điều năm ngoái, ông Đông thu sản lượng hơn 27 tấn. Hiện tại, gần một nửa diện tích điều của ông đã bị khô bông, không còn khả năng đậu trái.

Ông Đông chỉ dám hi vọng vào đợt ra bông cuối cùng. Ông dự báo sản lượng năm nay giảm 1/2 so vụ trước.

Ông Trần Đại Lợi - Phó chủ tịch UBND xã Phú Nghĩa cho biết, toàn xã có hơn 5.000ha điều. Năm nay, vụ điều đến trễ do mùa khô đến muộn. Nếu tiếp tục gặp mưa trái mùa, sản lượng sẽ giảm mạnh so với vụ trước.

Xã đang vận động người dân theo dõi sát dự báo thời tiết. "Đồng thời, chính quyền sẽ phối hợp hướng dẫn bà con nhận dạng, phòng trừ các đối tượng dịch bệnh gây hại trên cây điều, nhất là các biện pháp chăm sóc điều sau mưa", ông Lợi nói.

Thời tiết ngày càng bất lợi

Bà Trần Thị Yến - Giám đốc HTX Bù Gia Mập cho biết, vài năm trở lại đây, dịch bệnh hại trên cây điều đã giảm đáng kể. Tuy nhiên thời tiết lại có nhiều diễn biến bất lợi, nhất là trong lúc đang ra bông, đậu trái.

Năm 2020, do thời tiết thất thường, điều bị rỗng ruột nhiều, tỷ lệ nhân điều thu hồi giảm.

Năm 2021, thời tiết tiếp tục gây bất lợi. Có vườn điều cho năng suất từ 1-1,5 tấn/ha nhưng cũng có vườn điều chỉ thu 3-5 tạ/ha.

Thêm nữa, điều chín hàng loạt, rụng đầy sân nhưng người dân không thu lượm kịp. Mưa xuống khiến hạt nẩy mầm, hoặc ảnh hưởng đến màu sắc và chất lượng nhân điều bên trong.

Bà Yến dự báo sản lượng vụ điều năm nay có thể sụt giảm từ 50-70%; và sẽ còn giảm nếu mưa trái mùa kèm theo không khí lạnh, sương mù còn xuất hiện.

Không chỉ lo lắng vì thời tiết mà người trồng điều còn đứng ngồi không yên vì giá điều đầu vụ không cao.

Năm 2021, giá điều tươi được các thương lái thu mua với giá 29.000-30.000 đồng/kg. Hiện tại, giá điều tươi dao động 25.000-27.000 đồng/kg.

"Vì thế, buồn bã và lo lắng là tâm trạng chung của nhiều người trồng điều Bình Phước lúc này", bà Yến nói.

Ông Nguyễn Đức Thanh – Nguyên Chủ tịch Hiệp hội điều Việt Nam cho biết, không chỉ Bình Phước, Đồng Nai mà cả các vùng trồng điều ở Campuchia cũng gặp mưa.

Tổng sản lượng điều thô của Việt Nam và Campuchia khoảng 1,2 triệu tấn/năm.

Ông Thanh đánh giá, vùng nguyên liệu điều của Việt Nam và Campuchia có khả năng thiệt hại lớn cả về sản lượng và chất lượng. Sản lượng vụ điều năm nay ước giảm khoảng 30–40%.