Việt Nam vươn lên thành trung tâm sản xuất của Đông Nam Á nhờ bùng nổ FDI và loạt hiệp định thương mại chiến lược
+aA-
Phương Đăng (theo Ainvest)
06/08/2025 9:43 AM (GMT+7)
Việt Nam đã nổi lên như một trụ cột trong hệ sinh thái sản xuất của Đông Nam Á, nhờ tận dụng các hiệp định thương mại chiến lược và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) để củng cố vị thế cường quốc xuất khẩu toàn cầu, theo báo Mỹ Ainvest.
- Việt Nam đang tận dụng tối đa các hiệp định thương mại và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) để trở thành trung tâm sản xuất hàng đầu khu vực Đông Nam Á, với mức tăng FDI 32,6% trong nửa đầu năm 2025.
- Ngành sản xuất chiếm 81% FDI, thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ trong các lĩnh vực điện tử (72,6 tỷ USD năm 2024), dệt may (37 tỷ USD) và ô tô.
- Các hiệp định CPTPP, EVFTA và thỏa thuận thương mại Việt - Mỹ giúp giảm từ 85–99% thuế quan, củng cố xuất khẩu từ Việt Nam sang EU, Mỹ và niềm tin của nhà đầu tư.
- Dòng FDI đa dạng (từ Singapore, Trung Quốc, Thụy Điển) cùng hệ thống khu công nghiệp phát triển đã đưa Việt Nam thành điểm đến chiến lược trong mô hình “Trung Quốc + 1”.
FDI ồ ạt: Kim chỉ nam cho tăng trưởng xuất khẩu
Ảnh Ainvest
Trong 6 tháng đầu năm 2025, Việt Nam ghi nhận mức tăng FDI đạt 32,6% so với cùng kỳ, trong đó có đến 81% dòng vốn chảy vào ngành sản xuất. Với lợi thế nhân công giá rẻ, vị trí địa lý thuận lợi và các chính sách ưu đãi như thuế cho công nghệ cao, ngành sản xuất trở thành mắt xích chủ lực trong chiến lược xuất khẩu của quốc gia.
Ngành điện tử đạt 72,6 tỷ USD năm 2024, tăng 26,6%, nhờ sự mở rộng của Samsung, Apple và nhiều "ông lớn" khác.
Ngành dệt may cũng tạo ra 37 tỷ USD, với khách hàng lớn từ Mỹ và EU.
Ngành ô tô tuy mới khởi động nhưng đã được thúc đẩy mạnh nhờ nhu cầu nội địa và cơ chế ưu đãi kinh doanh.
Các khu công nghiệp như Bình Dương, Long An mỗi ngày thu hút thêm vốn đầu tư sản xuất “chi phí thấp, quy mô lớn”.
Nguồn FDI đến từ nhiều quốc gia: Singapore dẫn đầu với 2,41 tỷ USD, tiếp theo là Trung Quốc và Thụy Điển – thể hiện xu hướng đầu tư đa dạng theo mô hình “Trung Quốc + 1” kết hợp sản xuất tại Việt Nam.
Hiệp định thương mại: Mở rộng thị trường, củng cố thể chế cạnh tranh
Việt Nam hiện là thành viên CPTPP và EVFTA, vừa ký Hiệp định Việt – Hoa Kỳ vào năm 2025, tạo cú huých lớn cho sản xuất và xuất khẩu:
CPTPP: Miễn thuế 85% mặt hàng, đặc biệt chạm tới thị trường Mỹ và Canada. Xuất khẩu dệt may sang các nước CPTPP tăng 22,5% chỉ trong tháng 7/2024.
EVFTA: Xóa bỏ 99% thuế với EU trong vòng 10 năm. Năm 2022, kim ngạch đạt 47,5 tỷ USD, chủ yếu nhờ thủy sản, điện tử và nông sản. Hiệp định cũng bảo vệ sở hữu trí tuệ – yếu tố then chốt để thu hút đầu tư EU vào dược và năng lượng tái tạo.
Hiệp định Việt – Mỹ 2025: Giữ thuế nhập cảng ở mức 20% thay vì 46% ban đầu. Điều này duy trì lợi thế cạnh tranh về chi phí sản xuất trong khi đáp ứng lo ngại của Mỹ về hàng chuyển khẩu.
Tăng trưởng thị trường tài chính phản ánh sức mạnh nền kinh tế
Chỉ số VN-Index giao dịch sôi động, tăng mạnh khi FDI và xuất khẩu vượt trội hơn các nền kinh tế trong khu vực. Các nhà đầu tư đánh giá chỉ số này như một thước đo hiệu quả chính sách, phản ánh sự phù hợp giữa dữ liệu kinh tế và diễn biến ngành.
Doanh nghiệp chủ động ứng phó thuế quan
Một khảo sát PwC (6/2025) cho thấy doanh nghiệp Việt đang tích cực thích ứng trước sự biến động thuế quan toàn cầu: 44% doanh nghiệp đa dạng hóa nguồn cung,
40% đầu tư vào tự động hóa,
34% thương lượng lại hợp đồng để giảm chi phí đầu vào.
Đây là chiến lược không chỉ giúp vượt qua khủng hoảng trước mắt mà còn gia tăng khả năng cạnh tranh bền vững.
Cơ hội đầu tư: Điểm sáng mới trên bản đồ toàn cầu
Điện tử và Bán dẫn: Các nhà sản xuất như Luxshare‑Tec đang hưởng lợi khi chuỗi cung chuyển dịch sang Đông Nam Á.
Năng lượng tái tạo – Logistics: EVFTA mở đường cho đầu tư vào năng lượng xanh và hậu cần công nghiệp (ví dụ: ILPT xác lập mức tăng 3,18%).
Nông – thủy sản: Việt Nam đang nâng cao chất lượng và chi phí thấp, được hưởng lợi từ ưu đãi CPTPP và EVFTA để thâm nhập thị trường EU và Mỹ.
Tập đoàn công nghệ Mỹ Apple đang chuẩn bị mở rộng hoạt động sản xuất tại Việt Nam, bao gồm HomePod mới có màn hình và robot để bàn,trong nỗ lực thâm nhập sâu hơn vào thị trường nhà thông minh và giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
WTO kêu gọi Mỹ và Trung Quốc giảm leo thang căng thẳng, cảnh báo rằng việc “tách rời” giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể khiến tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm tới 7% trong dài hạn.
Bộ Công Thương cho rằng việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là “chìa khóa” quan trọng giúp giảm áp lực cung ứng điện, bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Đối với nhiều doanh nghiệp nước ngoài, hoạt động kinh doanh tại "thị trường tỷ dân" Trung Quốc đã thay đổi lâu dài, buộc họ phải xem xét lại chiến lược thương hiệu và cạnh tranh với các đối thủ nội địa đang trỗi dậy.
Thị trường BĐS phục hồi nhưng rủi ro đầu cơ tăng. Theo, 80% giao dịch sang tay trong 12 tháng. Chuyên gia khuyến nghị siết đầu cơ bằng thuế, linh hoạt tín dụng cho nhu cầu ở thật và giảm chi phí đầu vào để kéo mặt bằng giá về mức hợp lý.
Tập đoàn công nghệ Mỹ Apple đang chuẩn bị mở rộng hoạt động sản xuất tại Việt Nam, bao gồm HomePod mới có màn hình và robot để bàn,trong nỗ lực thâm nhập sâu hơn vào thị trường nhà thông minh và giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
WTO kêu gọi Mỹ và Trung Quốc giảm leo thang căng thẳng, cảnh báo rằng việc “tách rời” giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể khiến tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm tới 7% trong dài hạn.
Bộ Công Thương cho rằng việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là “chìa khóa” quan trọng giúp giảm áp lực cung ứng điện, bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Đối với nhiều doanh nghiệp nước ngoài, hoạt động kinh doanh tại "thị trường tỷ dân" Trung Quốc đã thay đổi lâu dài, buộc họ phải xem xét lại chiến lược thương hiệu và cạnh tranh với các đối thủ nội địa đang trỗi dậy.
Thị trường BĐS phục hồi nhưng rủi ro đầu cơ tăng. Theo, 80% giao dịch sang tay trong 12 tháng. Chuyên gia khuyến nghị siết đầu cơ bằng thuế, linh hoạt tín dụng cho nhu cầu ở thật và giảm chi phí đầu vào để kéo mặt bằng giá về mức hợp lý.