Kế hoạch Trung Quốc số được công bố hôm 16/5, trong đó kêu gọi thúc đẩy cải cách theo định hướng thị trường về phân bổ nguồn dữ liệu, đẩy nhanh quá trình phát triển thị trường dữ liệu quốc gia thống nhất, thúc đẩy nền kinh tế kỹ thuật số dựa trên dữ liệu phù hợp với các điều kiện địa phương và nâng cao toàn diện mức độ phát triển chung của Trung Quốc số.

Theo kế hoạch, đến cuối năm 2025, Trung Quốc đặt mục tiêu đạt được tiến bộ lớn trong việc xây dựng một Trung Quốc số, với sự mở rộng liên tục của các lực lượng sản xuất chất lượng mới trong ngành công nghiệp kỹ thuật số, cũng như những cải thiện đáng kể về chất lượng và hiệu quả phát triển kinh tế số.

Kế hoạch cũng đặt mục tiêu giá trị gia tăng của các ngành công nghiệp kinh tế số cốt lõi đóng góp hơn 10% tổng sản phẩm quốc nội của đất nước và đặt mục tiêu tiến triển ổn định trong việc xây dựng thị trường yếu tố dữ liệu thống nhất và tăng sức mạnh tính toán lên hơn 300 EFLOPS - EFLOPS là đơn vị tốc độ của hệ thống máy tính và bằng 1 nghìn tỷ phép tính dấu phẩy động mỗi giây. Năm 2024, tổng quy mô sức mạnh tính toán của Trung Quốc đã đạt 280 EFLOPS.

Bản báo cáo nêu ra tám lĩnh vực hành động chính, bao gồm đổi mới thể chế, phát triển thương hiệu địa phương và ứng dụng "AI Cộng" (AI Plus).

Theo dữ liệu từ Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin, ngành công nghiệp kỹ thuật số của Trung Quốc đã tạo ra doanh thu 8,5 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 1,18 nghìn tỷ USD) trong quý đầu tiên của năm nay, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Báo cáo công tác của chính phủ năm nay lưu ý rằng đất nước sẽ "tăng tốc quá trình số hóa sản xuất, thúc đẩy một số nhà cung cấp dịch vụ có cả chuyên môn trong ngành và hiểu biết về kỹ thuật số, đồng thời tăng cường hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Lợi thế cạnh tranh mới

Các quan chức và chuyên gia cho biết việc Trung Quốc nhấn mạnh vào việc đẩy nhanh sự phát triển của nền kinh tế số và thúc đẩy khái niệm "Trung Quốc số" sẽ mang lại cho nước này lợi thế cạnh tranh trong các lĩnh vực mới nổi mang tính chiến lược và bảo vệ an ninh toàn cầu.

"Để đẩy nhanh quá trình xây dựng một 'Trung Quốc số', điều quan trọng là phải nắm bắt những cơ hội chưa từng có do AI mang lại", Liu Liehong, người đứng đầu NDA, phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc số lần thứ 8 vừa kết thúc gần đây.

Lưu ý rằng dữ liệu đóng vai trò là một loại yếu tố sản xuất mới, Liu cho biết cần phải nỗ lực hơn nữa để tăng nguồn cung dữ liệu chất lượng cao, đẩy nhanh quá trình tích hợp các yếu tố dữ liệu với AI, đổi mới công nghệ và phát triển và ứng dụng công nghiệp, đồng thời thúc đẩy xây dựng cơ sở hạ tầng điện toán quốc gia.

Luo Zhongwei, một nhà nghiên cứu tại Viện Kinh tế Công nghiệp thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho biết: "Các công nghệ số tiên tiến được đại diện bởi AI, 5G, điện toán đám mây và dữ liệu lớn hiện đang tìm thấy nhiều ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau như sản xuất, tài chính và chăm sóc sức khỏe, đồng thời đẩy nhanh quá trình hội nhập của chúng với nền kinh tế thực".

Ông La cho biết việc thúc đẩy phát triển kinh tế số có ý nghĩa sống còn đối với việc nuôi dưỡng lực lượng sản xuất chất lượng mới, thúc đẩy chuyển đổi thông minh và nâng cấp các ngành công nghiệp truyền thống, củng cố động lực phục hồi kinh tế, nhằm chuyển dịch từ động lực tăng trưởng cũ sang động lực tăng trưởng mới trong bối cảnh môi trường bên ngoài biến động và áp lực thuế quan từ Mỹ.

Để giành ưu thế trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt, Luo nhấn mạnh đến nhu cầu tăng cường đổi mới sáng tạo trong nước để tạo ra bước đột phá trong các công nghệ cốt lõi ở các lĩnh vực quan trọng như nguyên liệu thô, linh kiện chính xác và thiết bị cao cấp, đồng thời mở rộng các kịch bản ứng dụng công nghiệp của các công nghệ tiên tiến.

AI được coi là chìa khóa

AI đang bước vào giai đoạn tăng trưởng bùng nổ, dẫn đầu sự phát triển của nền kinh tế số và đang được tích hợp vào mọi khía cạnh của cuộc cách mạng công nghiệp và cuộc sống con người.

Robin Li, đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của tập đoàn công nghệ khổng lồ Trung Quốc Baidu Inc, cho biết việc ứng dụng công nghệ AI đang định hình lại bối cảnh công nghiệp và sẽ là động lực chuyển đổi làm cách mạng hóa sự phát triển trong 40 năm tới.

Zhou Hongyi, nhà sáng lập doanh nghiệp internet Trung Quốc 360 Security Group, cho biết: "Nhìn về phía trước, tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc sẽ đến từ việc nâng cấp công nghiệp được thúc đẩy bởi đổi mới công nghệ, trong khi AI được thể hiện bằng các mô hình ngôn ngữ lớn sẽ tạo ra các mô hình sản xuất và kinh doanh mới trong các lĩnh vực truyền thống như sản xuất, nông nghiệp và dịch vụ, tạo ra nhiều giá trị xã hội hơn".

Ông Zhou cho rằng, điều quan trọng là phải thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa vì họ đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng do thiếu vốn, nhân tài và công nghệ.

Denis Depoux, giám đốc điều hành toàn cầu của công ty tư vấn thị trường Roland Berger, cho biết: "Trung Quốc đã có những tiến bộ nhanh chóng trong việc phát triển công nghệ AI, trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu toàn cầu và tốc độ này sẽ còn tăng tốc hơn nữa. AI sẽ mở ra những cơ hội to lớn cho doanh nghiệp của chúng tôi".

Ông nói thêm rằng các công ty nước ngoài có thể đóng vai trò lớn hơn trong việc hỗ trợ quá trình chuyển đổi của Trung Quốc trong các lĩnh vực như khử cacbon và số hóa chuỗi công nghiệp và cung ứng.