Bộ Tài chính vừa có Tờ trình về dự thảo sửa đổi Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) gửi Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, Bộ Tài chính dự kiến sẽ đề xuất tăng thuế với tất cả đồ uống có cồn, thực phẩm lên men từ trái cây, ngũ cốc, đồ uống pha chế từ cồn thực phẩm. Đáng nói, nước giải khát có đường (nước ngọt có ga) cũng nằm trong đối tượng thuộc diện chịu thuế TTĐB dù nhiều lần đưa ra ý kiến.

Hiện nay, mức thuế TTĐB với rượu dao động từ 35-65%, bia là 65%, tùy độ cồn dưới hay trên 20 độ. Trong dự thảo sửa Luật Thuế kể trên, Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh theo lộ trình tăng 100% đối với các sản phẩm này, lộ trình thực hiện từ năm 2026 đến năm 2030 áp dụng 100%.

Bộ Tài chính đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia vào năm 2030

Với rượu từ 20 độ cồn trở lên, phương án đánh thuế TTĐB sẽ là 80% vào năm 2026, các năm sau tăng thêm 5% mỗi năm và tăng đến 100% vào năm 2030. Đối với rượu dưới 20 độ cồn sẽ chịu thuế 50% năm 2026 và chịu thuế cao nhất 70% vào năm 2030.

Lộ trình tăng thuế đối với bia cũng tương tự, tăng dần từ 80% đến 100% từ 2026 đến năm 2030.

Bộ Tài chính cho rằng tiêu dùng rượu, bia nếu lạm dụng sẽ gây nhiều tác hại đến sức khỏe của người tiêu dùng, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn giao thông. Đồ uống có cồn (rượu, bia) có tính chất gây nghiện, dễ dẫn đến lạm dụng.

"Áp dụng thuế suất cao là cần thiết nhằm nâng cao nhận thức và hành động về tác hại do dùng nhiều rượu, bia", Bộ Tài chính khẳng định.

Đánh giá về tác động của chính sách thuế, Bộ Tài chính cho biết, với đề xuất tăng thuế đối với rượu bia kể trên, giá bán năm 2026 sẽ tăng 20% so với năm 2025, các năm tiếp theo mỗi năm giá bán sẽ tăng 2-3% so với năm trước để đảm bảo giá sản phẩm tăng tương ứng theo mức độ lạm phát và gia tăng thu nhập của các năm tiếp theo.

Về áp dụng thuế TTĐB đối với nước ngọt, nước giải khát có ga, Bộ Tài chính khẳng định, theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) nước ngọt có hàm lượng đường trên 5g/100ml, vào đối tượng chịu thuế TTĐB để thực hiện các chủ trương chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về bảo vệ sức khỏe nhân dân, khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc UNICEF và Bộ Y tế về thực tế bệnh tật liên quan đến nước giải khát có đường tại Việt Nam.

Chính sách này cũng được cho là kịp thời ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng thừa cân, béo phì đáng báo động ở trẻ em và thanh thiếu niên, nhằm dự phòng giảm thiểu rủi ro bệnh tật và gánh nặng y tế đối với bệnh không lây nhiễm, nâng cao nhận thức và hạn chế tiêu thụ nước giải khát có đường, mang lại lợi ích về sức khỏe cộng đồng, đặc biệt đối với giới trẻ, thế hệ tương lai của quốc gia, phù hợp với thông lệ quốc tế (nội dung quy định tại điểm l tại khoản 1 Điều 2 dự thảo Luật).