Điều gì đã xảy ra với giá vàng?

Sau các động thái kinh tế và các phát ngôn "sốc" của ông Trump, vàng đã tăng lên mức cao kỷ lục, với xuất khẩu cho thấy mong muốn về một tài sản an toàn.

Vào thứ Hai 10/2, vàng đã vượt qua mức 2.900 USD một ounce lần đầu tiên. Giá vàng đã tăng thêm vào thứ Ba để đạt mức đỉnh mới trên 2.942 USD một ounce.

Vàng giao ngay tăng 0,3% lên 2.916,37 USD một ounce tính đến 7h01 GMT sau khi đạt 2.942,70 USD trước đó.

Tại sao vàng được coi là tài sản an toàn?

Mọi người đã giao dịch hoặc sử dụng vàng như một loại tiền tệ trong hàng nghìn năm và được các nhà đầu tư coi là nơi trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn.

Không giống như tiền, có thể mất giá do lạm phát hoặc in quá mức, vàng có xu hướng giữ nguyên giá trị theo thời gian vì đây là nguồn tài nguyên khan hiếm được sử dụng trong những thứ hữu hình. Ngoài ra, không giống như tiền tệ của một quốc gia cụ thể, vàng có thể sử dụng được ở mọi nơi.

"Vàng là tài sản có tính thanh khoản cao, không phải là trách nhiệm của bất kỳ ai, không có rủi ro tín dụng và khan hiếm, về mặt lịch sử, giá trị của nó luôn được bảo toàn theo thời gian" - Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) chỉ ra.

Nguyên nhân giá vàng cao

Vàng hiếm khi có hiệu suất mạnh mẽ như vậy trong thời kỳ kinh tế toàn cầu tăng trưởng mạnh, đặc biệt là ở Mỹ, nơi có nhiều đặc điểm của một nền kinh tế không suy thoái với thị trường lao động phục hồi, thị trường chứng khoán đạt mức cao và lạm phát tương đối ổn định.

Mặc dù những lo ngại lâu nay về lạm phát và căng thẳng địa chính trị như cuộc chiến và triển vọng cắt giảm lãi suất giảm sút đè nặng lên tâm trí các nhà đầu tư vàng, nhưng các chuyên gia chủ yếu liên kết đợt tăng giá vàng gần đây với thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Theo Fabio Bassi, người đứng đầu chiến lược tài sản chéo của JPMorgan, vàng "rõ ràng sẽ được hưởng lợi từ thuế quan phổ quát", trong khi Lina Thomas, chiến lược gia hàng hóa của Goldman, đã viết về "sự thúc đẩy liên tục tiềm tàng của vàng từ sự bất ổn chính sách gia tăng của Mỹ".

Và vẫn có một dòng chảy ngầm về việc mua vàng lịch sử từ các ngân hàng trung ương trên toàn cầu, vì các tổ chức đó đã mua hơn 1.000 tấn vàng vào năm 2024, năm thứ ba liên tiếp có ít nhất 1.000 tấn trong các lần mua của ngân hàng trung ương sau khi chưa bao giờ vượt qua mốc đó trước năm 2022, theo Hội đồng Vàng Thế giới.

Theo Goldman, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc là bên mua đáng chú ý nhất, chiếm 43% tổng lượng vàng mà ngân hàng trung ương mua vào trong tháng 11. Các ngân hàng trung ương thường mua vàng để phòng ngừa lạm phát hoặc sự suy yếu khác của đồng tiền trong nước.

Giá vàng đã tăng vọt vào thời điểm nào trong quá khứ?

Lịch sử góp phần tạo nên nhận thức của công chúng rằng vàng là tài sản an toàn.

Đầu năm 2008, khi giá vàng lần đầu tiên vượt qua 1.000 USD một ounce, cuộc khủng hoảng nhà ở tại Mỹ đã xảy ra. Giá vàng đã giảm trong thời gian ngắn trước khi ổn định và sau đó bắt đầu tăng. Đến tháng 9 năm 2011, giá vàng đạt mức cao kỷ lục khoảng 1.900 USD một ounce, khi thế giới vật lộn với hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính.

Gần đây hơn, cuộc chiến Ukraine vào tháng 2/2022 đã tạo ra sự bất ổn trên thị trường toàn cầu - góp phần làm tăng giá dầu và hàng hóa - làm gia tăng thêm mối lo ngại về lạm phát. Đến tháng 3 năm đó, giá vàng tăng vọt lên 2.070 USD một ounce, từ mức 1.910 USD của tháng trước.

Thuế quan của ông Trump và phản ứng của thế giới

Ông Trump đã ký tuyên bố vào tối thứ Hai, khôi phục mức thuế quan 25% đối với thép từ tất cả các quốc gia và tăng thuế đối với nhôm lên 25% từ mức thuế quan 10% trước đó.

Ông cũng loại bỏ các loại trừ thuế quan đối với các sản phẩm sử dụng cả hai loại kim loại, cũng như các trường hợp ngoại lệ của quốc gia và các thỏa thuận hạn ngạch.

Mỹ nhập khẩu khoảng 1/4 lượng thép mà họ sử dụng.

Các quốc gia và chuyên gia đã chỉ ra sự bất ổn kinh tế do hành động và lời nói của ông Trump gây ra.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau gọi mức thuế quan với nhôm và thép là "hoàn toàn không có lý do". Ông nói thêm rằng phản ứng của Canada sẽ "kiên quyết và rõ ràng" để bảo vệ người lao động Canada.

Châu Á cũng lo lắng. Trung Quốc đã đáp trả các mức thuế trước đây của ông Trump bằng cách áp dụng mức thuế của riêng họ đối với một loạt hàng nhập khẩu của Mỹ, bao gồm than và dầu thô.

Katrina Yu của Al Jazeera, đưa tin từ Bắc Kinh, cho biết mức thuế của Trung Quốc này là lời cảnh báo đối với Washington.

Gabriel Wildau, phó chủ tịch cấp cao của công ty tư vấn kinh doanh toàn cầu Teneo, nói với Al Jazeera rằng mức thuế mới nhất này có thể sẽ không gây ra chiến tranh thương mại, nhưng chúng là một bước đi theo hướng đó.

"Các đối tác thương mại của Mỹ ở Châu Âu và Châu Á gần như chắc chắn sẽ trả đũa, nhưng sự trả đũa này có thể sẽ ở dạng thuế quan theo ngành hẹp tương đương", ông nói.

Những thay đổi kinh tế nào khác đã xảy ra?

Lo ngại rằng mức thuế của Trump, cùng với việc cắt giảm thuế và bãi bỏ quy định, sẽ làm bùng phát lại lạm phát và buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ phải giữ lãi suất cao đã khiến đồng đô la tăng giá so với hầu hết các đồng tiền khác.

Cổ phiếu của các nhà sản xuất thép Trung Quốc giảm từ 0,145% đến 2,62%, trong khi giá tương lai quặng sắt, thành phần chính trong sản xuất thép, đã xóa bỏ mức tăng ban đầu để giao dịch ở mức thấp hơn vì lo ngại về thuế quan đã lấn át tình trạng gián đoạn nguồn cung liên quan đến thời tiết ở Úc.

Thị trường châu Á gặp khó khăn vào thứ Ba khi các nhà giao dịch theo dõi chặt chẽ các động thái tiếp theo của ông Donald Trump.