Hàng xách tay: Làm sao để bán đúng quy định, mua không bị lừa?

Nhìn nhận dưới góc độ pháp lý, Luật sư Hà Huy Phong, Giám đốc Công ty Luật TNHH Inteco cho biết hàng xách tay là các loại hàng hóa được tự do lưu thông ở nước ngoài, vận chuyển qua biên giới theo cơ chế miễn thuế và miễn thủ tục xuất nhập khẩu.

Tùy theo mỗi quốc gia, mà người xuất nhập cảnh có được tiêu chuẩn về số lượng hàng xách tay khác nhau. Nhìn chung, mục tiêu của các quốc gia khi đề ra tiêu chuẩn hàng xách tay là để phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng trực tiếp của người mua hàng, mà không cho các mục đích thương mại, không dành cho những người thương nhân mua đi bán lại trên thị trường.

"Tuy nhiên, trên thực tế đã hình thành hẳn một thị trường chuyên hàng xách tay", vị luật sự nói.

Luật sư Phong cho hay, nguồn gốc của hàng hóa lưu thông trên thị trường này, chủ yếu là do các cửa hàng mua lại từ những người du lịch hoặc công tác ở nước ngoài, tận dụng chính sách hàng xách tay để mua hàng về Việt Nam bán kiếm lời. Tuy nhiên, cũng có một phần hàng hóa trong thị trường hàng xách tay gắn mác là hàng xách tay, nhưng là hàng giả, hàng lậu.

Nếu hàng xách tay mua về để sử dụng thì được coi là hợp pháp. Tuy nhiên, nếu hàng hóa này được lưu thông, mua bán trên thị trường có thể bị coi là bất hợp pháp, tùy thuộc vào mặt hàng.

Nhìn chung, việc bán hàng xách tay được coi là đúng luật nếu đáp ứng các điều kiện như sau:

- Hàng hóa đó đã được thông qua hải quan theo thủ tục đối với hành lí của người xuất, nhập cảnh, được quy định tại điều 59 Nghị định 08/2015/NĐ-CP;

- Đảm bảo đúng số lượng, chủng loại hàng hóa khi làm thủ tục hải quan;

- Hàng hóa không trong danh mục những mặt hàng cấm nhập khẩu hoặc tạm ngừng nhập khẩu theo quy định của pháp luật;

- Hàng hóa có hóa đơn, chứng từ kèm theo và đúng quy định của pháp luật về quản lý hóa đơn.

Hiện nay, hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài thì khi về đến Việt Nam sẽ phải đúng các loại thuế, phí sau:

- Thuế nhập khẩu

- Thuế giá trị gia tăng

- Lệ phí hải quan

- Một số hàng hóa có thể phải đóng thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế môi trường...

Bên cạnh đó, luật sư Phong cũng lưu ý, đối với các mặt hàng thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, hàng điện tử… là những loại sản phẩm bắt buộc phải có công bố tiêu chuẩn chất lượng, đăng ký lưu hành… trước khi có mặt trên thị trường. Hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam với mục đích thương mại buộc phải khai báo hải quan, nộp thuế nhập khẩu theo quy định. Tuy nhiên, hầu hết hàng hóa xách tay đều không thực hiện thủ tục này, nên khi lưu thông trên thị trường, có thể coi là hàng lậu. Việc các cửa hàng tiêu thụ hàng xách tay có thể bị coi là tiêu thụ hàng lậu. Người tiêu dùng mua sắm các loại hàng hóa này có thể bị coi là tiêu thụ hàng lậu.

Theo Nghị định 98/2020/NĐ- CP có hiệu lực từ 15/10/2020 về xử phạt hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, cá nhân kinh doanh hàng nhập lậu sẽ bị phạt 500.000-50 triệu đồng, tuỳ thuộc giá trị hàng hoá nhập lậu. Còn tổ chức vi phạm kinh doanh hàng lậu sẽ bị phạt 1-100 triệu đồng.

Mức xử phạt sẽ tăng lên gấp đôi, tối đa 100 triệu đồng với cá nhân và 200 triệu đồng với tổ chức nếu người vi phạm trực tiếp nhập lậu hàng thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất bảo quản thực phẩm, trang thiết bị y tế, thuốc phòng bệnh và thuốc... có giá trị dưới 100 triệu đồng hoặc từ 100 triệu đồng mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nhiều trường hợp phổ biến gần đây khi các cửa hàng, cá nhân mua bán online trên mạng xã hội... đều quảng cáo là hàng xách tay, giá cả nội địa nhưng chất lượng ngoại nhập. "Tôi khuyên người tiêu dùng cần lưu ý, né tránh vì các loại hàng hóa này đều ít nhiều có tính bất hợp pháp khi mua bán thương mại trên thị trường. Chưa kể đến các rủi ro mà người tiêu dùng có thể mắc phải như hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng hết hạn sử dụng", luật Phong cho biết thêm.

Là người có kinh nghiệm nhiều năm trong ngành order, chị Nguyễn Thu Nga (quận Bình Thạnh) khuyên người tiêu dùng khi săn hàng xách tay nên lấy hóa đơn chính hãng. "Có thể là bản sao chép của một hóa đơn chung cho nhiều món. Nếu hàng order một vài món thì lấy hóa đơn online", chị Nga nói.

Ngoài ra, người mua hàng xách tay nên tìm đến các cửa hàng chính hãng hoặc nguồn cung cấp đáng tin cậy. Đối với người bán cần xem xét kỹ các sản phẩm và kiểm tra nguồn gốc trước khi đưa vào bán. Một cách tốt nhất để đảm bảo uy tín là thông qua việc nhờ người quen xách tay một số lượng vừa phải, giúp dễ dàng mua hàng từ các cửa hàng đáng tin cậy.

"Đối với những mặt hàng xách tay có giá rẻ đáng ngờ, có khả năng cao là hàng giả, kém chất lượng. Đặc biệt, cần chú ý đến các sản phẩm công nghệ, sức khỏe và mỹ phẩm", chị Nga cho biết thêm.