Trong dự thảo Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ đang được Bộ Công an lấy ý kiến có nội dung đề xuất một trong những điều kiện để xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đó là có thiết bị giám sát hành trình, thiết bị thu thập dữ liệu, hình ảnh người lái xe, dữ liệu, hình ảnh bảo đảm an toàn hành trình.

Như vậy, nếu quy định này có hiệu lực, đồng nghĩa với việc, không chỉ xe ô tô kinh doanh vận tải, tới đây, ô tô cá nhân cũng bắt buộc phải lắp đặt camera giám sát hành trình.

Cùng với đó, khi Luật được ban hành có hiệu lực, cũng có thể sẽ có thêm các quy định chế tài xử lý nếu chủ xe không tuân thủ quy định lắp đặt camera giám sát hành trình.

Hiện nay, đã có quy định hiện hành về việc bắt buộc tất cả ô tô kinh doanh vận tải phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.

Việc lắp đặt camera giám sát hành trình trên ô tô ngoài việc phục vụ công tác quản lý nhà nước (giám sát về tốc độ, hành trình phương tiện; thời gian lái xe) còn phục vụ cho việc quản trị của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp vận tải thông qua thiết bị giám sát hành trình để theo dõi số km xe chạy, từ đó xác định được thời điểm thực hiện bảo dưỡng xe định kỳ, quản lý về tiêu hao nhiên liệu, định mức thay lốp, tính tiền lương của lái xe.

Dữ liệu camera giám sát cũng giúp quản chặt quá trình vận hành trên đường của lái xe, xử lý các tình huống của hành khách như để quên hành lý,…

Theo các chuyên gia đánh giá, việc sử dụng dữ liệu để phục vụ công tác quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh vận tải chỉ chiếm 30% tính năng của thiết bị giám sát hành trình, camera giám sát; 70% còn lại phục vụ quản trị doanh nghiệp.

Thực hiện quy định lắp đặt các thiết bị trên phát sinh 2 nguồn chi phí cho mỗi doanh nghiệp, trong đó, chi phí ban đầu phải bỏ ra để mua thiết bị lắp đặt trên các xe; chi phí thứ hai là chi phí duy trì hợp đồng dịch vụ với đơn vị cung cấp dịch vụ bảo trì, bảo dưỡng, truyền dẫn, khai thác dữ liệu của thiết bị này theo từng tháng (dao động từ 80 – 100 nghìn đồng/thiết bị/tháng).

Nghị định 47/2022/NĐ-CP ngày 1/9/2022, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 10/2020/NĐ-CP ngày 17/1/2020 của Chính phủ quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2023 quy định đơn vị kinh doanh vận tải sử dụng xe ô tô kinh doanh vận tải thuộc đối tượng phải lắp camera theo quy định của Nghị định này.

Theo đó, khi tham gia kinh doanh vận tải lần đầu phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình có tích hợp camera để được cấp phù hiệu, biển hiệu. Thiết bị giám sát hành trình có tích hợp camera phải đáp ứng đầy đủ các quy định cụ thể.

Phù hiệu là mẫu giấy hoặc mẫu tem được cấp cho phương tiện hoạt động vận tải. Đây là giấy tờ buộc phương tiện phải dán khi lưu thông trên đường.

Theo quy định, những xe kinh doanh vận tải buộc phải lắp camera hành trình bao gồm ô tô kinh doanh vận tải hành khách có sức chứa từ 9 chỗ (kể cả người lái xe) trở lên (theo khoản 2 Điều 13 Nghị định 10/2020/NĐ-CP); Ô tô kinh doanh vận tải hàng hoá bằng container, xe đầu kéo (theo khoản 2 Điều 14 Nghị định 10/2020/NĐ-CP).

Như vậy, từ ngày 1/7/2023, các xe ô tô kinh doanh vận tải nêu trên nếu muốn được cấp phù hiệu và biển hiệu để lưu thông phải lắp camera hành trình theo đúng điều kiện quy định.