Xếp thứ hai thế giới về tỷ lệ người dân sở hữu tài sản số, Việt Nam vẫn chưa có luật

Trong phiên thảo luận tại hội trường ngày 30/11 về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số, đại biểu Quốc hội Hoàng Minh Hiếu (đoàn Nghệ An) dẫn các báo cáo nghiên cứu, thống kê cho thấy là Việt Nam đang đứng thứ hai thế giới về tỷ lệ người sở hữu tài sản số, với khoảng 20 triệu người sở hữu tài sản số và hằng năm thì có khoảng 120 tỷ USD tiền mã hóa được đổ vào Việt Nam. 

Theo đại biểu Hoàng Minh Hiếu (ảnh), khoảng 20 triệu người dân Việt Nam, tỷ lệ khoảng 1/5 dân số, sở hữu tài sản số. Nguồn: Cổng thông tin điện tử Quốc hội

Theo ông Hiếu, nếu Việt Nam không có khung khổ pháp lý cho hình thức sở hữu này thì sẽ bỏ qua một mảng rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế số. Đại biểu này được báo Công Thương trích lời nói rằng dự án Luật Công nghiệp công nghệ số là một dự án luật quan trọng, được kỳ vọng tạo ra khuôn khổ pháp lý để thực hiện mục tiêu chuyển đổi số ở nước ta.

Ông Hiếu cho rằng rất cần thiết phải quy định về tài sản số trong dự thảo luật này. Theo lời ông nói, Trung Quốc hiện nay cấm hoàn toàn các giao dịch đối với tiền mã hóa nhưng lại cho phép giao dịch đối với một số tài sản số khác.

Ông Hiếu cũng nhận xét dự thảo còn thiếu các quy định làm rõ trách nhiệm của các nhà cung cấp dịch vụ tài sản số, qua đó tăng cường việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Kinh nghiệm của các nước cho thấy đây là một nội dung rất quan trọng.

Đơn cử, pháp luật của Liên minh châu Âu đặt ra những quy định rất cụ thể về trách nhiệm của nhà phát hành tài sản số, như phải đăng ký hoạt động, phải cam kết chịu trách nhiệm pháp lý đối với các sản phẩm được phát hành và các nền tảng giao dịch, lưu trữ tài sản số phải được cấp phép hoạt động và phải duy trì bảo mật thông tin cũng như minh bạch trong quá trình giao dịch.

Về tài sản số, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đề xuất bổ sung thêm các tài sản số như tài sản trí tuệ số, NFT (Non-Fungible Token), tiền mã hóa (cryptocurrency) và tài sản số liên quan đến dữ liệu lớn (big data), theo báo Công Thương. 

Về tài sản mã hóa (khoản 2), đại biểu Bình đề nghị làm rõ hơn sự khác biệt giữa tài sản mã hóa và các tài sản số khác, nhấn mạnh rằng tài sản mã hóa có thể bao gồm cả các token tiện ích (utility tokens) và token chứng khoán (security tokens).

Theo ông Bình, về tiêu chí xác định tài sản số, hiện nay, tiêu chí minh bạch thông tin và trách nhiệm giải trình được nhắc đến, nhưng chưa nêu rõ ràng cơ chế đảm bảo. Cần bổ sung nội dung yêu cầu các giao dịch tài sản số phải đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng.

Nhận định dự luật có nhiều điều hay, thú vị, đại biểu Bế Trung Anh (đoàn Trà Vinh) lưu ý: Hiện nay, Việt Nam đã có xã hội số, có Chính phủ số và đặc biệt có kinh tế số. 

Tường thuật lời ông Anh, báo Pháp Luật Việt Nam cho biết ông Anh nói rằng muốn có kinh tế số lành mạnh thì các giao dịch kinh tế số phải dựa vào các quy định của pháp luật. Dự luật này đã định nghĩa về tài sản số, nhưng chưa có định nghĩa về tiền số. 

Ông Anh lý giải: “Chẳng lẽ chúng ta lại mua bán, giao dịch tài sản số bằng tiền thật? Cho nên, tôi đề nghị cần phải có khái niệm tiền số đưa vào để quản lý”.

Trên thế giới hiện nay, giá đồng Bitcoin (1 loại tiền kỹ thuật số và cũng là tài sản số) đang neo ở mức giá rất cao. Hôm nay, ngày 30/11, Bitcoin vẫn đang giao dịch gần mức 97.000 USD. Trong bối cảnh Bitcoin đang hướng tới cột mốc 100.000 USD trong lịch sử, nhà phân tích Mark Palmer của ngân hàng đầu tư The Benchmark Company đưa ra dự đoán gây sốc: Bitcoin sẽ tăng vọt hơn gấp đôi giá trị lên mức 225.000 USD vào cuối năm 2026.

Ông Palmer so sánh Bitcoin với vàng vì giá vàng thế giới đã tăng giá chóng mặt trong những năm 2000 khi các quỹ đầu tư và quỹ hưu trí bắt đầu tham gia thị trường.

Bên cạnh đó, nhiệm kỳ tổng thống thứ hai ở Mỹ của ông Donald Trump (bắt đầu vào ngày 20/1/2025) cũng được kỳ vọng sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của Bitcoin. Các nhà đầu tư hy vọng sẽ nới lỏng quy định, thậm chí là thành lập dự trữ Bitcoin quốc gia của Mỹ, qua đó thúc đẩy giá Bitcoin tăng mạnh.