Bão lũ làm tăng chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 9, ảnh hưởng sức mua

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, trong mức tăng 0,29% của CPI tháng 9 vừa qua, có 9 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng và 2 nhóm hàng có chỉ số giá giảm.

Trong CPI tháng 9, nhóm giáo dục tăng mạnh nhất 2,09%, trong đó giá dịch vụ giáo dục tăng 2,33%  do một số địa phương điều chỉnh học phí áp dụng cho năm học 2024-2025 ở một số trường dân lập, tư thục các cấp và các trường đào tạo nghề, cao đẳng, đại học và sau đại học để đảm bảo thu chi thường xuyên. 

Do tháng 9 là thời điểm bắt đầu năm học mới, nhu cầu đối với các mặt hàng đồ dùng học tập tăng.

Tiếp theo nhóm giáo dục là nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,92% làm CPI chung tăng 0,31 điểm phần trăm, trong đó, lương thực tăng 0,77%; thực phẩm tăng 1,06%; ăn uống ngoài gia đình tăng 0,65%, do nhiều địa phương bị ảnh hưởng của bão số 3 và hoàn lưu sau bão.

Kế đó, nhóm nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 0,52% chủ yếu do giá thuê nhà tăng 0,42% bởi nhu cầu thuê nhà tại một số địa phương tăng khi bước vào năm học mới; giá điện sinh hoạt tăng 0,37%; nước sinh hoạt tăng 0,16% ; giá gas tăng 1,45% do từ ngày 1/9/2024, giá gas trong nước điều chỉnh tăng theo giá gas thế giới.

Tổng cục Thống kê cho biết CPI bình quân quý III/2024 tăng 3,48% so với cùng kỳ năm trước. Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 8,24%; hàng hóa và dịch khác tăng 6,94%; giáo dục tăng 5,4%; nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 4,98%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,98%; đồ uống và thuốc lá tăng 2,4%; văn hóa, giải trí và du lịch tăng 2,21%; may mặc, mũ nón và giày dép tăng 1,24%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 1,15%.

Tính chung 9 tháng năm 2024, CPI tăng 3,88% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu do nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng giá khi giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu, thiên tai bão lũ (nhất là bão số 3) và nhu cầu tiêu dùng tăng trong các dịp lễ, Tết cùng với giá thịt heo tăng.

Nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng; trong năm học 2023-2024 và 2024-2025, một số địa phương đã tăng mức học phí theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh; giá dịch vụ y tế được điều chỉnh theo Thông tư số 22/2023/TT-BYT của Bộ Y tế và bảo hiểm y tế tăng theo lương cơ sở.

Do bão lũ, giá lương thực và thực phẩm tăng cao tại các vùng bị ảnh hưởng trong tháng 9/2024. Ảnh minh họa tiêu dùng: Tường Thụy

Lạm phát cơ bản tháng 9/2024 tăng 0,27% so với tháng trước, tăng 2,54% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng năm 2024, lạm phát cơ bản tăng 2,69% so với cùng kỳ năm 2023, thấp hơn mức tăng CPI bình quân chung (3,88%), chủ yếu do giá lương thực, thực phẩm, điện sinh hoạt, dịch vụ giáo dục, dịch vụ y tế và xăng dầu là yếu tố tác động làm tăng CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê (ghi ngày 6/10), trong cơ cấu nền kinh tế 9 tháng năm 2024, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng 11,64%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 37,1%; khu vực dịch vụ chiếm 42,8%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 8,46%.

Để so sánh, báo cáo điểm lại cơ cấu tương ứng của cùng kỳ năm 2023 là 11,8%; 36,98%; 42,61%; 8,61%.

Về sử dụng GDP 9 tháng năm 2024, tiêu dùng cuối cùng tăng 6,18% so với cùng kỳ năm 2023, đóng góp 62,66% vào tốc độ tăng chung của nền kinh tế; tích lũy tài sản tăng 6,86%, đóng góp 36,68%; xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 16,94%; nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 17,05%; chênh lệch xuất, nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ đóng góp 0,66%.