Khó khăn chồng chất

Chi phí tăng vọt và các biện pháp trả đũa thuế quan của nước ngoài, cũng như tình trạng thiếu hụt lao động liên quan đến nhập cư và giá cả hàng hóa giảm mạnh đã gây tổn hại đến ngành nông nghiệp Mỹ. Theo Bộ Nông nghiệp, chi phí sản xuất nông nghiệp ước tính sẽ đạt 467,4 tỷ USD vào năm 2025, tăng 12 tỷ USD so với năm ngoái.

Theo dữ liệu của tòa án Hoa Kỳ, số vụ phá sản trang trại đã tăng trong nửa đầu năm lên mức cao nhất kể từ năm 2021.

Các chính sách của Tổng thống Donald Trump đã làm trầm trọng thêm những khó khăn đó, từ việc trục xuất lực lượng lao động nhập cư chủ chốt của ngành cho đến căng thẳng thương mại mới Mỹ - Trung. Và đối với các loại cây trồng truyền thống của Mỹ, chẳng hạn như đậu nành, tình hình đã trở nên đặc biệt bấp bênh.

“Không còn nghi ngờ gì nữa, nền kinh tế nông nghiệp đang gặp phải một thách thức đáng kể ngay lúc này, đặc biệt là các loại cây trồng hàng loạt của chúng ta” - Bộ trưởng Nông nghiệp Brooke Rollins phát biểu với các phóng viên tuần trước. “Vì vậy, không chỉ đậu nành, mặc dù tôi nghĩ chúng có lẽ đứng đầu danh sách, mà còn cả ngô, lúa mì, cao lương, bông, v.v.”.

Thật vậy, ngành công nghiệp đậu nành Mỹ đã trở thành ví dụ điển hình cho tình trạng khó khăn của nền kinh tế nông nghiệp trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump. Các quan chức Nhà Trắng nói với CNN rằng tổng thống nhận thức được những vấn đề này và đã gia tăng áp lực lên chính quyền của mình để giải quyết chúng một cách khẩn cấp.

Hai phương án cứu trợ

Trong vài tuần qua, Nhà Trắng đã tổ chức một loạt cuộc họp liên ngành với Bộ Nông nghiệp và Bộ Tài chính trong nỗ lực hoàn thiện gói cứu trợ cho nông dân Mỹ, các nguồn tin cho biết. Các cuộc thảo luận về cách tốt nhất để hỗ trợ ngành nông nghiệp vẫn đang diễn ra, các quan chức cho biết, nhưng họ đã tập trung vào hai phương án.

"Có rất nhiều đòn bẩy mà chúng ta có thể sử dụng để giúp giảm bớt nỗi đau mà họ đang phải chịu đựng" - một trong những quan chức nói với CNN. Một ý tưởng, được Trump công khai đưa ra gần đây tuần trước hôm 24/9 là trao cho nông dân 1% thu nhập mà Mỹ đang nhận được từ thuế quan của chính quyền đối với hàng hóa nhập khẩu vào nước này.

"Chúng ta đã kiếm được rất nhiều tiền từ Thuế quan, nên chúng ta sẽ trích một phần nhỏ số tiền đó để giúp đỡ Nông dân. TÔI SẼ KHÔNG BAO GIỜ LÀM NÔNG DÂN THẤT VỌNG!" - ông Trump viết trên mạng xã hội tuần này.

Một cách khác là khai thác "quỹ đen" tại Bộ Nông nghiệp - như các quan chức mô tả.

Chính quyền Trump cũng đã sử dụng quỹ này, được gọi là Chương trình Hỗ trợ Hàng hóa Khẩn cấp (ECAP), vào tháng 3 để hỗ trợ nông dân. Vào thời điểm đó, USDA đã chi 10 tỷ USD trực tiếp cho các nhà sản xuất nông nghiệp đủ điều kiện của các mặt hàng đủ điều kiện cho niên vụ 2024.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết chính quyền cũng đã thảo luận về việc triển khai kết hợp cả hai, tùy thuộc vào nguồn tiền họ có thể rút nhanh nhất. Phạm vi viện trợ hiện tại mà họ đang tìm kiếm dao động từ 10 tỷ đến 14 tỷ USD.

"Con số cuối cùng sẽ phụ thuộc vào nhu cầu của nông dân và lượng thuế quan thu được" - vị quan chức này nói.

Tự trồng lương thực để đảm bảo an ninh quốc gia

Bản thân ông Trump cũng đã bí mật gây áp lực lên đội ngũ của mình để đảm bảo nông dân Mỹ được bảo vệ. Nông dân là lực lượng được chính quyền Trump ghi nhận vì đã giúp tổng thống giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 11/2024.

Tuy nhiên, một lý do khác khiến họ ưu tiên ngành nông nghiệp, theo các quan chức, là vì chính quyền Trump coi việc bảo vệ nông dân là vấn đề an ninh quốc gia.

"Chúng ta cần tự trồng lương thực. Chúng ta không thể trông chờ vào hàng nhập khẩu từ các nước khác, điều đó gây ra vấn đề cho an ninh quốc gia. Và hiện tại, chính phủ đang trợ cấp rất nhiều cho quá trình đó" - một quan chức chính quyền Trump lập luận.