Triển vọng lớn về kinh tế từ quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt - Mỹ

Những thỏa thuận hợp tác tỷ USD trong chuyến thăm

Ngay trong chuyến thăm lịch sử của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhiều thỏa thuận hợp tác, thương vụ, sáng kiến hợp tác đầu tư được doanh nghiệp hai nước Việt Nam và Mỹ ký kết tại Hà Nội nhằm hiện thực hóa và thúc đẩy mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vừa được các nhà lãnh đạo cao nhất của hai nước xác lập.

Hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines và tập đoàn sản xuất máy bay Boeing ngày 11-9 đã ký kết bản ghi nhớ về việc chào bán 50 máy bay thân hẹp Boeing 737 MAX với giá trị 10 tỷ USD. 50 máy bay thân hẹp Boeing 737 MAX dự kiến được tập đoàn Boeing chuyển giao cho Vietnam Airlines trong giai đoạn 2027-2030. Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietnam Airlines Đặng Ngọc Hòa cho biết, dự án đầu tư đội máy bay thân hẹp nhằm phục vụ cho kế hoạch phát triển, nâng cao chất lượng dịch vụ của Vietnam Airlines trên các đường bay nội địa và khu vực châu Á, đồng thời giúp hãng hoàn thiện đội máy bay hiện đại, tiện nghi và tiết kiệm nhiên liệu.

Hãng hàng không Vietjet cũng ký thỏa thuận tài trợ máy bay trị giá 550 triệu USD với tập đoàn tài chính lớn của Mỹ là Carlyle. Theo đó, Carlyle Aviation Partners thuộc tập đoàn Carlyle sẽ cung cấp tài chính cho loạt máy bay thân hẹp Boeing 737 MAX thuộc đơn hàng 200 giữa Vietjet và tập đoàn Boeing. Bên cạnh đó, Vietjet và Boeing thống nhất bàn giao những máy bay đầu tiên cho hãng theo đơn đặt hàng 200 máy bay Boeing 737 MAX ký năm 2016 trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Barack Obama. Đơn hàng trị giá hơn 25 tỷ USD này sẽ được thực hiện trong 5 năm tới, trong đó 12 chiếc máy bay đầu tiên dự kiến được bàn giao ngay trong năm tới 2024.

Trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng, VPBank ngày 10-9 cho biết, nhận khoản vay song phương 300 triệu USD có kỳ hạn 7 năm do tập đoàn DFC cấp nhằm củng cố nền tảng vốn, thúc đẩy hoạt động tài chính bền vững. Một khoản vay tương tự 100 triệu USD cũng được tập đoàn DFC cấp cho TPBank. Những khoản vay này sẽ giúp hai ngân hàng này thực hiện các hoạt động tài chính bền vững, gồm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), SME do phụ nữ làm chủ, chuyển dịch danh mục đầu tư sang các hoạt động chống biến đổi khí hậu - công nghệ phát thải carbon thấp.

Cùng với việc đón nhận dòng vốn từ Mỹ, các doanh nghiệp Việt cũng tăng đầu tư sang thị trường lớn nhất thế giới này. Chủ tịch tập đoàn FPT Trương Gia Bình ngày 11-9 cho biết, kế hoạch đầu tư 100 triệu USD và tạo 1.000 việc làm tại Mỹ vào cuối năm nay. Với những khoản đầu tư liên tục, tập đoàn FPT kỳ vọng tạo ra hơn 3.000 việc làm năm 2028 và đạt doanh thu 1 tỷ USD tại thị trường Mỹ vào năm 2030.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) ngày 12-9 cho hay, Văn phòng Đăng ký liên bang Mỹ (Federal Register) đã công bố kết quả sơ bộ đợt rà soát hành chính thuế chống bán phá giá lần thứ 19 (POR19) đối với cá tra phi-lê đông lạnh của Việt Nam vào thị trường Mỹ từ ngày 1-8-2021 đến 31-7-2022. Theo đó, hai doanh nghiệp bị đơn bắt buộc là Công ty CP Vĩnh Hoàn (thường được gọi là “nữ hoàng cá tra”) và Công ty CP Xuất nhập khẩu Thủy sản Cần Thơ (Caseamex) có mức thuế lần lượt 0 USD và 0,14 USD/kg. Theo VASEP, mức thuế sơ bộ POR19 giảm so với kết quả cuối cùng của kỳ rà soát trước đó.

Thuế chống bán phá giá là một trong những rào cản thương mại lớn khi xuất khẩu cá tra từ Việt Nam sang Mỹ. Tin vui trên với doanh nghiệp cá tra mở ra cơ hội xuất khẩu vào một trong những thị trường hàng đầu của cá tra Việt Nam khi trong 10 năm qua (2012-2022), xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Mỹ đã tăng 41%, đạt mức 537 triệu USD vào năm 2022.

Công nghệ, đổi mới sáng tạo và đầu tư trở thành trụ cột mới hợp tác Việt - Mỹ

Phát biểu tại Hội nghị cấp cao Việt Nam - Mỹ về Đầu tư và Đổi mới sáng tạo diễn ra ngày 11-9 với sự tham dự của Tổng thống Joe Biden, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, một trong những trọng tâm của chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Joe Biden là thúc đẩy sự phát triển của kinh tế Việt Nam tập trung vào công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “Thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư theo hướng đổi mới sáng tạo là nền tảng, trọng tâm và động lực của quan hệ hai nước; tăng cường hợp tác khoa học - công nghệ là đột phá mới của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện”. Thủ tướng cho biết, đã thống nhất cùng Tổng thống Joe Biden đưa công nghệ, đổi mới sáng tạo và đầu tư thực sự trở thành trụ cột mới quan trọng của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - Mỹ.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cùng chủ trì Hội nghị cấp cao Việt Nam - Mỹ về Đầu tư và Đổi mới sáng tạo đã nêu rõ, việc hai nước đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện là thời điểm lịch sử và là cơ hội, tiềm năng mới để hai nước, doanh nghiệp hai nước thúc đẩy hợp tác đầu tư, nhất là trong các lĩnh vực như đổi mới sáng tạo; đề nghị các doanh nghiệp tận dụng cơ hội này để tăng cường hợp tác, mang lại lợi ích không chỉ cho doanh nghiệp mà cả nhân dân hai nước.

Các bộ, ngành hai nước sẽ tiếp tục đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Mỹ và Việt Nam đầu tư kinh doanh thành công, góp phần tạo ra các giá trị bền vững và gắn kết sâu sắc hơn nữa lợi ích chung; tham gia vào chuỗi cung ứng bền vững trong khu vực và toàn cầu; đem lại sự phồn vinh và thịnh vượng cho cả hai quốc gia. Định hướng của Việt Nam trong giai đoạn tới là thu hút đầu tư có chọn lọc hướng đến phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức. Theo đó, ưu tiên các dự án như công nghệ cao, điện tử, bán dẫn, đổi mới sáng tạo, năng lượng tái tạo, năng lượng mới (hydrogen), trung tâm tài chính, thương mại dịch vụ hiện đại, xây dựng kết cấu hạ tầng, hoạt động nghiên cứu và phát triển... Đây cũng là những lĩnh vực mà Mỹ có tiềm năng và thế mạnh. Hợp tác giữa hai nước trong những lĩnh vực này có tính bổ trợ, bổ sung cho nhau để hai bên cùng phát triển.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cũng nhấn mạnh, chuyến thăm lịch sử của Tổng thống Joe Biden và sự kiện nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện sẽ tạo cơ hội chưa từng có để thúc đẩy những lĩnh vực hợp tác mới, mang tính đột phá, xây dựng nội lực để Việt Nam thực sự có mặt trong các chuỗi giá trị toàn cầu. Lãnh đạo Bộ Công Thương nhấn mạnh với tốc độ tăng trưởng thương mại trung bình trên 20%/năm như hiện nay, Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam hiện nay và trong những năm tới.