Gói ưu đãi vay chỉ giải ngân được 3%, vì sao?

Chiều 25/5 tại Hội trường, Quốc hội tiếp tục thảo luận về Báo cáo giám sát thực hiện Nghị quyết 43/2022 của Quốc hội. Nhiều ý kiến của đại biểu góp ý, phản ánh tính kịp hời, thiếu hiệu quả, thậm chí chỉ ra nguyên nhân gói ưu đãi lãi suất 2% thực hiện 2 năm nhưng giải ngân chỉ 3%.

Tỷ lệ giải ngân quá thấp

Được đề nghị báo cáo làm rõ thêm vấn đề này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, gói lãi suất 2% là nguồn từ ngân sách nhà nước, do đó, các tổ chức tín dụng phải thực hiện cho vay theo quy định của pháp luật và bảo đảm khả năng thu hồi được nợ.

Theo báo cáo Đoàn giám sát về kết quả giám sát chuyên đề "việc thực hiện Nghị quyết số 43 của Quốc hội, có một số chính sách thực hiện không đạt kế hoạch, mục tiêu đề ra như: Chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại đạt tỉ lệ giải ngân thấp (chỉ đạt khoảng 3,05% kế hoạch); chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động (đạt 56% kế hoạch), phải chuyển nguồn để thực hiện chính sách khác.

Ngân hàng Nhà nướ giải thích lý do

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, bối cảnh thực hiện Nghị quyết 43/2022 trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp khó lường, chưa từng có tiền lệ, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nước, khó khăn của thị trường bất động sản, xung đột địa chính trị…

Với vai trò là thành viên Chính phủ đã chứng kiến sự quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ và các thành viên để cố gắng thực hiện các chương trình, chính sách để tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế.

Theo bà Hồng, sau khi có Nghị quyết 43, Chính phủ đã giao cho Ngân hàng Nhà nước chủ trì phối hợp với các bộ ngành để xây dựng và tham mưu trình Nghị định số 31.

Thống đốc Ngân hàng nhà nước cho biết chưa có một chương trình nào mà Ngân hàng nhà nước dành nhiều thời gian và công sức để tổ chức triển khai như vậy. Nhiều hội nghị được tổ chức, yêu cầu đến từng chi nhánh tỉnh, thành phố triển khai tại các địa phương.

Lý giải kết quả thực hiện chính sách đạt thấp, Thống đốc Ngân hàng nhà nước cho biết đây là một trong những chương trình của Nghị quyết 43.

"Ngay từ đầu đã xác định đây là chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp có khả năng phục hồi tức là có khả năng trả nợ vay, không phải là chính sách để giải quyết cho tất cả các doanh nghiệp trong nền kinh tế còn khó khăn", bà Hồng nêu.

Thống đốc cho biết, vốn cho vay của chương trình là vốn của các tổ chức tín dụng huy động của người dân. Chỉ có phần hỗ trợ lãi suất 2% là nguồn từ ngân sách Nhà nước. Do đó, các tổ chức tín dụng phải thực hiện cho vay theo các quy định của pháp luật hiện hành và bảo đảm khả năng thu hồi được nợ.

"Vì vậy, việc giải ngân nhiều hay ít phụ thuộc nhiều vào quyết định của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói.

Thống đốc bày tỏ tâm đắc với nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội cho rằng, trong bối cảnh phức tạp, chưa từng có tiền lệ thì các chính sách có thể chưa sát với thực tiễn nhưng điều quan trọng là qua đây chúng ta rút ra được bài học kinh nghiệm gì về cách thức hỗ trợ có doanh nghiệp và người dân.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh: "Chính sách không phải vì được hỗ trợ lãi suất mà doanh nghiệp mới đi vay, mà quyết định của doanh nghiệp vay để làm gì và có khả năng trả nợ nay không".

Đã tích cực truyền thông cho gói ưu đãi

Trao đổi làm rõ thêm về đánh giá nhận định về công tác thông tin truyền thông chưa sâu rộng đến từng khách hàng đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất, Thống đốc cho biết để triển khai chương trình, Ngân hàng Nhà nước ngoài việc tổ chức các hội nghị còn yêu cầu chi nhánh ngân hàng các tỉnh, thành phố phối hợp với các sở, ban, ngành ở các tỉnh, thành địa phương tổ chức các hội nghị kết nối với các doanh nghiệp và ngân hàng, có sự tham gia của hiệp hội doanh nghiệp.

Cùng với đó, các cơ quan báo chí cũng đã rất tích cực đăng tải các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước; các tổ chức tín dụng đăng tải thông tin trên website để khách hàng nắm được.