Ngay trước khi năm 2017 khép lại, tập đoàn sản xuất và kinh doanh đồ uống ThaiBev của Thái Lan trở thành chủ mới của Sabeco (với các thương hiệu bia lâu đời tại Việt Nam như 333 và Bia Sài Gòn) với tỷ lệ sở hữu 53,6% vốn điều lệ của Sabeco. Giá được "ông trùm" đồ uống Thái Lan bỏ ra để mua mỗi cổ phần là 320.000 đồng; tổng số tiền để trở thành chủ mới của Bia Sài Gòn tương đương gần 5 tỷ USD.

Doanh thu ThaiBev từ thị trường bia Việt Nam co lại

Báo cáo tài chính bằng tiếng Anh năm tài khóa 2024 (kết thúc ngày 30/9/2024) của ThaiBev cho thấy doanh thu tại thị trường Việt Nam giảm 2,7% so với năm tài khóa 2023. Toàn bộ doanh thu của ThaiBev tại Việt Nam đến từ ngành bia.

Nhà máy Bia Sài Gòn Củ Chi của Sabeco tại huyện Củ Chi, TP.HCM. Ảnh TL

Trong cả năm tài khóa 2024, doanh thu của tập đoàn ThaiBev tăng 2,2% lên 9,98 tỷ USD; trong đó ngành bia tăng 2,4% lên 3,7 tỷ USD. Hệ sinh thái của ThaiBev còn bao gồm rượu, đồ uống không cồn, thực phẩm và in ấn. Trong ngành bia, doanh thu đóng góp từ Việt Nam rơi xuống hạng hai sau Thái Lan: Thái Lan báo cáo 1,78 tỷ USD trong năm tài khóa 2024. Trong năm tài khóa trước đó, Việt Nam là nguồn đóng góp lớn nhất với 1,76 tỷ USD và Thái Lan chỉ đứng thứ hai với 1,69 tỷ USD.

Theo báo cáo tài chính của ThaiBev, doanh thu của Sabeco năm tài khóa 2024 là 58,3 tỷ baht, bằng với doanh thu từ thị trường Việt Nam (nghĩa là sản phẩm của Sabeco hầu như chỉ tiêu thụ trong nước). Lợi nhuận từ kinh doanh của Sabeco đạt 5,58 tỷ baht (khoảng 163,7 triệu USD). Khi tính thêm các khoản thu nhập khác (có giá trị âm lẫn dương), thu nhập toàn bộ của Sabeco là âm 3,07 tỷ baht (âm 90,1 triệu USD).

Thâu tóm để tăng cung, gia tăng sản xuất

Trong báo cáo gửi lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước của Việt Nam ngày 27/12/2024, Sabeco (sàn HoSE: SAB) cho biết công ty do ThaiBev sở hữu đã mua thành công hơn 37,8 triệu cổ phiếu SBB của Tập đoàn Bia Sài Gòn - Bình Tây (Sabibeco) từ 276 nhà đầu tư với giá chào mua công khai là 22.000 đồng/cổ phiếu. Trong khi đó, giá giao dịch SBB trên thị trường chứng khoán Việt Nam ngày 27/12 là 13.800 đồng.

Tổng số tiền Sabeco bỏ ra trong thương vụ "thâu tóm" Sabibeco là gần 832 tỷ đồng. Sau khi hoàn tất giao dịch, tổng số cổ phần do Sabeco và người có liên quan là Công ty Cổ phần Rượu Bình Tây nắm giữ tại Sabibeco là 57,7 triệu cổ phiếu (65,9% vốn điều lệ Sabibeco). Tỷ lệ nắm giữ của riêng Sabeco là 59,6%.

Trong 1 báo cáo phân tích về thương vụ này, Công ty Chứng khoán Bảo Việt cho biết Bia Sài Gòn - Bình Tây là đơn vị liên kết có năng lực sản xuất lớn nhất trong Sabeco, chiếm tỷ lệ gần 50% (khoảng 600 triệu lít/năm) nhưng vẫn hoạt động chưa có hiệu quả.

Nhóm phân tích của Chứng khoán Bảo Việt kỳ vọng từ năm 2025, trong vai trò là công ty con của Sabeco, Sabibeco sẽ được phân bổ nhiều hơn sản lượng gia công, cùng với những kế hoạch cải tổ khác của công ty mẹ Sabeco sẽ giúp tăng hiệu quả kinh doanh của Bia Sài Gòn - Bình Tây.

Công ty Chứng khoán FPT nhận định rằng thương vụ mua lại Bia Sài Gòn - Bình Tây giúp nâng tổng công suất của Sabeco do ThaiBev làm chủ lên 3,01 tỉ lít/năm, tăng 25,4% so với công suất hiện nay của Sabeco. Bia Sài Gòn - Bình Tây đang có 6 nhà máy bia hoạt động với tổng công suất 600 triệu lít/năm. Tính tổng cộng, quy mô sản xuất của Sabeco sau thương vụ là hơn 1,2 tỷ lít/năm, thuộc hàng cao nhất Việt Nam.

Bia Sài Gòn - Bình Tây (mã sàn UPCoM: SBB) là nhà sản xuất bia thương hiệu Sagota. Theo báo cáo quý 3/2024, doanh thu 9 tháng đầu năm đạt hơn 1.119 tỷ đồng nhưng công ty báo lỗ sau thuế. Giai đoạn 2020 - 2023, Bia Sài Gòn - Bình Tây ghi nhận khoảng 2.000 tỷ đồng doanh thu mỗi năm nhưng cũng liên tục báo lỗ.

Ngoài ThaiBev đang sở hữu 53,6% tại Sabeco, Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước (SCIC) của Việt Nam đang nắm 36% vốn Sabeco. Đây là 2 cổ đông lớn nhất tại Sabeco.