Điều kiện thời tiết khắc nghiệt do El Nino (hiện tượng tự nhiên trong đó nhiệt độ đại dương tăng lên) đến gần đang làm dấy lên lo ngại rằng sản lượng hạt cà phê robusta tại Việt Nam và Indonesia có thể bị ảnh hưởng, từ đó đẩy giá tăng vọt.

Đơn vị nghiên cứu BMI của Fitch Solutions cho biết trong báo cáo ngày 24/5: "Hiện tượng El Nino được dự báo đang đến gần có khả năng làm giảm sản lượng cà phê ở Việt Nam và Indonesia, 2 nước sản xuất cà phê robusta lớn của thế giới".

Hạt cà phê robusta được biết đến với đặc tính đắng, có tính axit cao hơn và chứa nhiều caffein hơn so với hạt cà phê arabica đắt tiền hơn. Cũng theo báo cáo của BMI, vụ mùa cà phê robusta của Brazil cũng bị ảnh hưởng tiêu cực bởi hạn hán.

Điều đó có nghĩa là giá cà phê hòa tan và cà phê espresso, thường được làm bằng hạt cà phê robusta, có thể tăng trong bối cảnh lo ngại về nguồn cung. Ngoài ra, nhu cầu đối với hạt robusta cũng đang cao hơn bình thường do người tiêu dùng chuyển sang các sản phẩm thay thế rẻ hơn arabica.

El Nino thường gây ra thời tiết nóng và khô hạn hơn bình thường cho vùng nhiệt đới trung, đông Thái Bình Dương. Các chuyên gia khí hậu dự đoán El Nino có thể xảy ra vào nửa cuối năm nay.

Gần đây, khu vực Đông Nam Á đã chứng kiến đợt nắng nóng kỷ lục vào giữa tháng 5. Báo cáo của BMI viết: "Trên khắp Đông Nam Á, hiện tượng El Nino liên quan đến lượng mưa dưới mức trung bình và nhiệt độ cao hơn. Cả hai đều làm giảm sản lượng cà phê".

Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), Việt Nam, Indonesia và Brazil là những nhà sản xuất cà phê robusta lớn nhất thế giới.

Theo các nhà phân tích, lượng mưa lớn ở Indonesia trong quý I đã tác động tiêu cực đến chất lượng hạt cà phê. Trong khi đó, Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo sản lượng cà phê robusta sẽ giảm khoảng 1/5.

Ông Carlos Mera, người đứng đầu mảng thị trường hàng nông sản tại ngân hàng Rabobank, dự báo sản lượng cà phê robusta sẽ giảm 10% xuống còn 11,2 triệu bao trong vụ thu hoạch sắp tới.

Năm 2016, tình trạng thiếu nước liên quan đến El Nino ở cả Việt Nam và Indonesia đã khiến sản lượng toàn cầu sụt giảm gần 10%, theo thống kê của BMI.

"Trong một năm El Nino không có gì lạ khi Việt Nam và Indonesia chứng kiến sản lượng cà phê robusta giảm 20%. Điều đó có nghĩa là nguồn cung cà phê robusta bị thu hẹp khá nghiêm trọng", ông Shawn Hackett, chủ tịch công ty môi giới hàng hóa Hackett Financial Advisors, chia sẻ với CNBC.

Hạt robusta chiếm 40% sản lượng cà phê thế giới và hạt arabica chiếm 60% còn lại. Vì thường được coi là có chất lượng cao hơn nên hạt arabica có giá cao hơn. Tuy nhiên, áp lực kinh tế toàn cầu đang làm thúc đẩy nhu cầu đối với hạt robusta.

Báo cáo của BMI cho biết giá hạt cà phê robusta đang có xu hướng tăng khi các nhà sản xuất sản phẩm từ hạt cà phê và người tiêu dùng chuyển sang loại cà phê này để tiết kiệm trong thời kỳ lạm phát.

Giá cà phê robusta gần đây đã tăng vọt lên mức cao nhất trong 15 năm, ở mức 2.783 USD/tấn vào cuối tháng 5. Trong khi đó, giá cà phê arabica đã rơi xuống mức thấp nhất kể từ năm 2019.

Ông Hackett chia sẻ thêm với CNBC: "Nói chung, châu Á ưa chuộng cà phê robusta hơn arabica nên nhu cầu đối với robusta đang tăng với tốc độ nhanh hơn nhiều so với cà phê arabica".

Châu Á không phải là khu vực duy nhất ngày càng ưa chuộng cà phê robusta. Một chuyên gia khác nói với CNBC: "Dù việc giảm nhập khẩu cà phê arabica đã qua chế biến một phần là do nguồn cung ít hơn nhưng xu hướng chuyển sang cà phê robusta cho thấy thị trường châu Âu đang ưa chuộng cà phê rẻ hơn".

Cũng theo chuyên gia này, trong giai đoạn từ tháng 10/2023 đến tháng 9/2024, thâm hụt cà phê robusta sẽ ở mức 4,16 triệu bao.

Theo CNBC