TP.HCM vừa trình chính sách mới nhằm khuyến khích các cá nhân và tập thể tích cực tham gia cải thiện chất lượng dân số tại kỳ họp HĐND TP, sáng 9/12. 

Đề xuất trên nhằm nâng cao chất lượng dân số, giải quyết các vấn đề như mức sinh thấp, mất cân bằng giới tính và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. 

Ông Dương Ngọc Hải, Phó chủ tịch UBND TP.HCM, trình bày các tờ trình tại kỳ họp. Ảnh: Xuân Huy.

Các phường, xã, thị trấn đạt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ hai con trong 3 năm liên tục sẽ được tặng giấy khen từ UBND cấp huyện và hỗ trợ 30 triệu đồng. Nếu duy trì thành tích này trong 5 năm liên tục, sẽ nhận bằng khen từ UBND TP cùng mức hỗ trợ 60 triệu đồng.

Đối với các xã đạt 100% khu phố, ấp đưa nội dung kiểm soát mất cân bằng giới tính vào hương ước, quy ước, sẽ được nhận giấy khen của UBND cấp huyện và hỗ trợ 1 triệu đồng. Phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, bảo trợ xã hội hoặc sống tại xã đảo sẽ được hỗ trợ tầm soát trước sinh và sơ sinh với tổng mức 2 triệu đồng, trong đó gồm 600.000 đồng cho tầm soát trước sinh, 400.000 đồng cho tầm soát sơ sinh và 1 triệu đồng hỗ trợ trực tiếp.

Các xã đạt 100% người cao tuổi có bảo hiểm y tế, được khám sức khỏe định kỳ và lập hồ sơ theo dõi cũng sẽ nhận giấy khen từ UBND cấp huyện kèm mức hỗ trợ 30 triệu đồng. Ngoài ra, các cộng tác viên dân số tại ấp hoàn thành tốt nhiệm vụ vận động chăm sóc sức khỏe người cao tuổi sẽ được khen thưởng bởi UBND cấp xã.

Chính sách này được thực hiện bằng nguồn ngân sách thành phố theo phân cấp hiện hành và các nguồn kinh phí hợp pháp khác, với mục tiêu nâng cao chất lượng dân số và đảm bảo công tác chăm sóc sức khỏe toàn diện trên địa bàn.

Theo UBND TP.HCM, công tác dân số tại thành phố thời gian qua đã đạt được những kết quả nhất định. Tính đến cuối năm 2023 quy mô dân số là 9.456.661 người. Mặc dù đạt kết quả tốt nhưng công tác dân số trên địa bàn TP giai đoạn 2016 - 2023 chưa mang tính bền vững về lâu dài.

Tổng tỷ suất sinh của thành phố năm 2023 là 1,32 con, hiện ở mức rất thấp so với mức sinh thay thế là 2,1 con. TP.HCM hiện đang được xếp trong nhóm 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp. Căn cứ theo các mô hình nhân khẩu học, mức sinh thấp sẽ tác động mạnh đến cơ cấu dân số thành phố trong tương lai.

Trong điều kiện kinh tế tiếp tục tăng trưởng, tốc độ đô thị hóa cao, sự hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng đến an sinh xã hội,...

Không chỉ vậy, tính đến tháng12/2023, số người cao tuổi thường trú và tạm trú tại thành phố là 1.194.927 người, chiếm tỷ lệ hơn 11% cho thấy thành phố đang bước vào giai đoạn già hóa dân số.

Từ những lý do nêu trên, nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn hiện nay của công tác dân số, TP.HCM cần có nghị quyết về chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số trên địa bàn.