Nhận diện các rủi ro có thể ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam và khu vực

Trong phân tích mới nhất, ông Heng Koon How, Trưởng bộ phận Chiến lược thị trường, Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu của UOB nhận định: Triển vọng tăng trưởng mạnh mẽ của Việt Nam vẫn rõ ràng cho đến nay. GDP thực tế của Việt Nam tăng trưởng mạnh hơn dự kiến trong quý III/2024, tăng vọt lên 7,4% - tốc độ nhanh nhất kể từ quý III/2022.

Ông Heng Koon How, Trưởng bộ phận Chiến lược thị trường, Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB. Ảnh: H. Yến

“Với tăng trưởng quý III/2024 ở mức cao đáng ngạc nhiên bất chấp tác động của siêu bão Yagi, chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng cả năm của Việt Nam sẽ đạt 6,4 % - tăng so với dự báo trước đó của chúng tôi là 5,9%”, ông Heng Koon How cho biết.

Theo nhà phân tích chiến lược này, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) có thể sẽ áp dụng cách tiếp cận có trọng tâm hơn để hỗ trợ cá nhân và doanh nghiệp, thay vì triển khai một công cụ rộng rãi trên toàn quốc như cắt giảm lãi suất.

Vì vậy, dự báo NHNN sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức hiện tại là 4,5% và trọng tâm sẽ là tạo điều kiện cho tăng trưởng cho vay. Tương tự như các loại tiền tệ khác trong khu vực, đồng Việt Nam dự kiến tiếp tục tăng giá ổn định trong những tháng tới so với đồng USD.

Hiện nay, cả khu vực Đông Nam Á gồm Việt Nam đối diện với ba rủi ro chính trong phần còn lại của năm nay và trong năm 2025.

Đầu tiên, ông Heng Koon How nhận định các xung đột lan rộng ở Trung Đông có thể làm tăng hơn nữa rủi ro địa chính trị và đẩy giá năng lượng lên cao. Sự không chắc chắn thứ hai là liệu các biện pháp kích thích trên diện rộng của Trung Quốc có đủ để thúc đẩy nền kinh tế của Trung Quốc hay không. 

Ông Heng lại cho rằng bất ổn thứ ba có lẽ là sự bất ổn có tác động lớn nhất. Đó là cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào ngày 5/11/2024. Kết quả của cuộc bầu cử có thể có tác động đáng kể đến nền kinh tế Mỹ và theo đó là chính sách tiền tệ, lãi suất và đồng USD của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Các nền kinh tế trên toàn thế giới, bao gồm cả Đông Nam Á, sẽ bị ảnh hưởng.

Đối với các nền kinh tế ASEAN, các chính sách của ứng cử viên Donald Trump có thể dẫn đến một kịch bản lạm phát mới, điều đó có thể góp phần làm cho lãi suất khó điều chỉnh hơn và góp phần củng cố sức mạnh của đồng USD, theo chuyên gia của UOB.

Ngược lại, các chính sách kinh tế do bà Kamala Harris - ứng cử viên đảng Dân chủ đề xuất có mục tiêu cụ thể hơn và ít cực đoan hơn.

Không giống như các đề xuất của Trump về việc Tổng thống Mỹ giám sát nhiều hơn đối với các quyết định về chính sách tiền tệ, bà Harris đã ủng hộ sự độc lập đang diễn ra của Fed. Bà cũng không đề xuất bất kỳ biện pháp nào để đơn phương phá giá đồng đô la Mỹ -- là đề xuất mà ông Trump đã đưa ra nhiều lần.

Ngoài ra, các chính sách đối ngoại và thương mại mang tính đối đầu với Trung Quốc của ông Trump cũng có thể làm tăng rủi ro địa chính trị trên toàn khu vực. Có rủi ro kéo theo là ông có thể kìm hãm sự phục hồi của tăng trưởng và dòng chảy thương mại đối với Trung Quốc và trên khắp Đông Nam Á.

“Điều này có thể khiến các chính quyền khu vực và ngân hàng trung ương phải hiệu chỉnh lại chính sách tài khóa và tiền tệ tương ứng của họ vào năm 2025”, ông Heng nói.

Tuy nhiên, bất chấp các nguy cơ từ bầu cử Tổng thống Mỹ, Đông Nam Á sẽ vẫn là khu vực ổn định cho tăng trưởng kinh tế và các cơ hội thương mại mạnh mẽ. Ông lý giải: Hiện nay, tăng trưởng kinh tế và triển vọng thương mại của Đông Nam Á vẫn tươi sáng nhờ sự phục hồi của chi tiêu bán lẻ và xuất khẩu hàng điện tử trên toàn khu vực. Hầu hết các quốc gia trong khu vực dự kiến sẽ chứng kiến tăng trưởng GDP và sức mạnh tiền tệ cao hơn vào năm 2025.

Về lâu dài, các xu hướng lớn hỗ trợ tăng trưởng kinh tế khu vực như dân số trẻ, tầng lớp trung lưu đang phát triển, hoạt động thương mại xuyên biên giới và hội nhập sâu rộng hơn trong các ngành công nghiệp khu vực sẽ tạo tiền đề cho tăng trưởng mạnh mẽ hơn.

"Trong những năm tới, chúng tôi dự báo dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Đông Nam Á sẽ tăng thêm 38% lên 312 tỷ USD vào năm 2027 và lên 373 tỷ USD vào năm 2030", ông Heng cho biết.