Tại buổi khởi công dự án vành đai 4 - vùng thủ đô và cao tốc Cao Lãnh - An Hữu, vào sáng 25/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng lễ khởi công mới là thắng lợi bước đầu bởi khối lượng công việc còn lại là rất lớn. Hai tuyến có tổng chiều dài khoảng 140 km, kinh phí hơn 91.000 tỷ đồng và có ý nghĩa khác nhau ở 2 miền đất nước.

Người đứng đầu Chính phủ đồng thời nhấn mạnh yếu tố giải phóng mặt bằng diện tích còn lại, đảm bảo nguyên vật liệu trong quá trình thi công... đòi hỏi đơn vị chức năng phải làm quyết liệt, triệt để.

Mục tiêu năm 2025 có 3.000 km cao tốc

Theo Thủ tướng, việc đồng loạt khởi công 2 công trình vào sáng nay cùng các dự án trọng điểm trong tháng 6 nằm trong định hướng xây dựng hạ tầng giao thông chiến lược. Đây là một trong 3 khâu đột phá chiến lược được Đảng và Nhà nước quan tâm.

Người đứng đầu Chính phủ cho biết giai đoạn 2000-2021, cả nước đã hoàn thành đưa vào khai thác hơn 1.100 km đường cao tốc. Mạng lưới này hiện được đặt mục tiêu tăng lên 5.000 km vào năm 2030, trong đó đến 2025 cả nước cần có 3.000 km. Theo kế hoạch này, trong 5 năm từ 2021 đến 2025, số km cao tốc phải đầu tư xây dựng sẽ gấp gần 2 lần hơn 20 năm qua, theo Thủ tướng.

“Con số của 20 năm trước tuy không lớn nhưng để lại nhiều bài học quý báu, từ đó chúng ta rút kinh nghiệm để triển khai giai đoạn sau”, người đứng đầu Chính phủ nói đồng thời nhấn mạnh tinh thần khối lượng công việc nhiều nhưng không cầu toàn, nóng vội.

Để thực hiện mục mục tiêu trên, từ đầu nhiệm kỳ đến nay cả nước đã đưa vào khai thác thêm 566 km cao tốc, nâng tổng số đường cao tốc được khai thác lên 1.729 km. Đồng thời, còn có 350 km đang thi công và 1406 km cao tốc được khởi công từ đầu năm đến nay. Thủ tướng nhận định nếu tiếp tục phấn đấu, mục tiêu đến năm 2025, cả nước có 3.000 km là có thể thực hiện được.

"Ngoài ra, còn gần 300 km đang được nghiên cứu và chuẩn bị phê duyệt”, Thủ tướng thông tin thêm.

Mặt bằng còn lại không nhiều nhưng là việc khó

Đối với 2 dự án cao tốc được khởi công vào sáng nay, Thủ tướng cho rằng đây là những dự án quan trọng nhưng mỗi dự án đều có ý nghĩa khác nhau.

Với vành đai 4 - vùng thủ đô, ông cho rằng công trình giúp giải tỏa ách tắc giao thông hiện nay, kết nối liên vùng và tạo ra không gian phát triển mới ở những nơi có điều kiện, tiềm năng nhưng giao thông còn ách tắc. Trong khi đó, cao tốc Cao Lãnh - An Hữu sẽ tạo nên một tuyến đường “thẳng tắp” giúp kết nối các địa phương ở Đồng bằng Sông Cửu Long, giúp mở rộng giao thương tạo, ra các khu công nghiệp, đô thị dịch vụ theo đúng quy hoạch vùng.

Quá trình chuẩn bị triển khai dự án, Thủ tướng đánh giá cao công tác giải phóng mặt bằng của các địa phương khi đạt 70-80% mặt bằng được giải phóng cho 2 tuyến đường trước lễ khởi công. Trong đó, ông bày tỏ ấn tượng với tốc độ của Hà Nội bởi thành phố có khối lượng GPMB lớn, nhiều mộ chí cần di dời. Trước đây, nhiều công trình tại thủ đô mất hàng chục năm chưa hoàn thành công tác này, nhưng với vành đai 4 chỉ sau hơn một năm, Hà Nội đã có trên 80% mặt bằng được giải tỏa.

“Đồng chí nào từng trực tiếp làm công tác giải phóng mặt bằng sẽ thấy nhiều việc lắm, đặc biệt là khâu di dời mồ mả. Giải phóng mặt bằng với người sống đã khó nhưng người đã khuất còn khó hơn”, Thủ tướng nói đồng thời đánh giá cao sự phân cấp, phân quyền từ Trung ương xuống tỉnh, thành, sau đó là huyện, thị và xã, phường.

Thủ tướng cùng đại biểu thực hiện nghi thức khởi công dự án. Ảnh: TTXVN.

Tuy nhiên, những con số giải phóng mặt bằng cùng lễ khởi công theo Thủ tướng mới là thắng lợi bước đầu bởi công việc tiếp theo rất lớn.

Giao nhiệm vụ cụ thể cho bộ ngành và địa phương có dự án đi qua, ông yêu cầu đơn vị chức năng cần tiếp tục hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư cho người dân sao cho vị trí mới phải bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Diện tích còn lại không nhiều so với tổng diện tích cần giải phóng mặt bằng, nhưng đây lại là phần việc khó. Do vậy, Thủ tướng gợi mở chính quyền các cấp phải làm quyết liệt, đi kiểm tra thực tế nơi ở mới của người dân, không để tình trạng người dân di dời là xong.

Từ thực tế 2 năm thường xuyên đi kiểm tra và gỡ vướng cho các dự án cao tốc, Thủ tướng yêu cầu phải chuẩn bị đẩy đủ nguyên vật liệu như đá, cát sỏi, đất.

“Vừa qua tôi đi chỉ đạo thường xuyên thì thấy đây là yếu tố dẫn tới ách tắc, phải giải quyết ngay tại hiện trường trường bởi nhiều quy định của chúng ta còn chồng chéo”, Thủ tướng phát biểu và yêu cầu chính quyền địa phương phải quản lý và giao nguồn vật liệu sát sao, tránh tham nhũng tiêu cực.

Với khối lượng thi công lớn, thời gian không dài, các nhà thầu được yêu cầu phải vượt qua thách thức về thời tiết, làm 3 ca 4 kíp, làm hết việc chứ không làm hết giờ.

Trước khi tuyên bố khởi công 2 dự án, người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh thêm một số phần việc như: Chính quyền các cấp việc trong thẩm quyền phải xử lý, việc vượt thẩm quyền phải báo cáo ngay cấp trên; tuyệt đối không được đội vốn bất hợp lý, chia nhỏ gói thầu…