Cấp bách nhằm giảm ùn ứ nông sản tại cửa khẩu giữa nắng nóng

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện (số 492/CĐ-TTg ngày 31/5/2023) về chủ động triển khai các biện pháp cấp bách nhằm giảm ùn ứ, thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc.

Công điện cho biết những ngày qua, số lượng xe chở nông sản xuất khẩu tăng đột biến tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Trong khi theo UBND tỉnh Lạng Sơn, thời gian làm thủ tục thông quan kéo dài, năng lực thông quan hạn chế.

Hiện nay, tại nhiều tỉnh miền Nam đang vào vụ thu hoạch rộ sầu riêng, mít, thanh long, chôm chôm, măng cụt… Dự báo phương tiện đường bộ chở hoa quả và nông sản xuất khẩu từ các địa phương sẽ tiếp tục dồn về các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn và các tỉnh biên giới phía Bắc, nguy cơ xảy ra tình trạng ùn ứ hàng nông sản, dễ gây ra tình trạng ùn ứ tại cửa khẩu, gây thiệt hại cho nhà vườn, doanh nghiệp.

Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng các Bộ Công Thương, Tài chính, Nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Giao thông vận tải... Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố cùng các cơ quan liên quan chủ động triển khai các giải pháp cấp bách, nhằm giảm ùn ứ và thúc đẩy xuất khẩu nông sản đang vào mùa vụ được thuận lợi.

Công điện yêu cầu cần tập trung chỉ đạo quyết liệt một số nhiệm vụ cụ thể. Trong đó, giải pháp trước mắt là Chủ tịch UBND các tỉnh biên giới có cửa khẩu gồm Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai, Cao Bằng, Hà Giang, Lai Châu, Điện Biên và các Bộ trưởng Công Thương, Tài chính, Quốc phòng, Ngoại giao, Nông nghiệp chỉ đạo các cơ quan chức năng, khẩn trương rà soát quy định về xuất nhập khẩu nông sản giữa Việt Nam và Trung Quốc. 

Đồng thời phối hợp các cơ quan phía Trung Quốc tạo thuận lợi, đơn giản hóa thủ tục thông quan, không để tái diễn tình trạng nông sản bị ùn ứ trong điều kiện nắng nóng, dễ bị hư hỏng.

Chủ tịch UBND các tỉnh có cửa khẩu phải chủ động theo dõi, dự báo tình hình lưu thông, tập trung hàng hóa trên địa bàn, để kịp thời điều tiết, xử lý các điểm ùn ứ nông sản, hỗ trợ giải quyết kịp thời các thủ tục để đẩy nhanh tiến độ thông quan hàng hóa. Đồng thời thường xuyên thông tin cho các địa phương, cơ quan, doanh nghiệp về tình hình lưu thông, xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu, để điều chỉnh, hạn chế ùn ứ, giảm thiểu thiệt hại.

Công điện cũng yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, lợi dụng tình hình để trục lợi.

Bộ trưởng Bộ Công Thương và Nông nghiệp được yêu cầu phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp, cơ sở phân phối, để thúc đẩy mạnh hơn tiêu thụ các loại nông sản tại thị trường trong nước.

Về giải pháp lâu dài, Bộ trưởng Bộ Công Thương phải chủ trì, phối hợp với Bộ, cơ quan liên quan triển khai nhiều biện pháp thúc đẩy xuất khẩu nông sản theo hình thức chính ngạch, đa dạng hóa các phương thức vận tải.

Nhiệm vụ của Bộ Nông nghiệp là chủ trì, phối hợp với các Bộ, các tỉnh tích cực đàm phán, thúc đẩy mở cửa thị trường, nhất là thị trường chính ngạch, tháo gỡ rào cản kỹ thuật trong xuất khẩu nông sản; quản lý chất lượng để tăng các loại trái cây được xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc. Đồng thời tiếp tục đàm phán để giảm tỷ lệ nông sản Việt Nam phải kiểm tra khi xuất khẩu vào Trung Quốc.

Các giải pháp như xây dựng, phát triển vùng sản xuất nông sản hàng hóa tập trung, đáp ứng các quy định về truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý, an toàn thực phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng hàng hóa phục vụ cho xuất khẩu và tiêu dùng trong nước... phải khẩn trương thực hiện.

Bộ Nông nghiệp cũng chủ trì, tổ chức các giải pháp đăng ký bảo hộ thương hiệu nông sản chủ lực của Việt Nam, ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc.. hỗ trợ doanh nghiệp đăng ký bảo hộ thương hiệu nông sản trong nước và trên thị trường quốc tế.

Các tỉnh, thành phố khuyến cáo người dân, doanh nghiệp tổ chức lại sản xuất gắn với nhu cầu thị trường, đảm bảo chất lượng để đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch...

Vì sao có tình trạng ùn ứ sầu riêng tại cửa khẩu Hữu Nghị

Thống kê của Cục Hải quan Lạng Sơn, tính đến ngày 30/5, tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị đã có 1.601 lô hàng, tương đương gần 60.000 tấn sầu riêng được làm thủ tục thông quan xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Riêng tháng 5, sản lượng sầu riêng xuất khẩu qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị đã đạt trên 17.500 tấn.

Dự tính, sản lượng sầu riêng quả tươi xuất khẩu qua cửa khẩu Hữu Nghị trong tháng 6 có thể đạt trên 20.000 tấn.

Theo Sở Công Thương Lạng Sơn, do sầu riêng vào vụ mùa, phía Trung Quốc lại chỉ định mặt hàng này chỉ thông quan qua cửa khẩu Hữu Nghị, nên có hiện tượng xe đổ về cửa khẩu nhiều, gây khó khăn trong việc xuất nhập khẩu qua biên giới.

Hiện bến bãi ở cửa khẩu Hữu Nghị tối đa chỉ đậu 450 xe, nên Lạng Sơn đã bố trí xe vào khu phi thuế quan, tránh việc xe đậu trên đường quốc lộ 1A.

Ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn đã đề nghị phía Trung Quốc bố trí thông quan sầu riêng qua cửa khẩu Tân Thanh, và đã được chấp thuận. Trong ngày 29/5, đã có 48 xe sầu riêng được xuất qua cửa khẩu này.

UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết hiện tại 5 cửa khẩu tại Lạng Sơn, mỗi ngày xuất khẩu được trên 500 xe hàng, trong đó trên 80% là hàng nông sản, trái cây.. Trong khi đó, lượng hàng hóa đổ về tại các cửa khẩu của tỉnh từ tháng 3 đến nay tăng đột biến, cao điểm có ngày có gần 1.000 xe chở hàng.

Hiện Lạng Sơn đã thống nhất với Ban Bảo thuế tổng hợp Bằng Tường (Trung Quốc) kéo dài thời gian thông quan trong ngày tới 20 giờ đêm, để lượng xe thông quan qua cửa khẩu Hữu Nghị trung bình mỗi ngày từ 750 - 820 xe, tăng 250 - 300 xe so với giữa tháng 5.

Phía Lạng Sơn cũng lưu ý các doanh nghiệp chuyển đổi phương thức vận tải, xuất khẩu khác, như đường sắt. Hoặc xuất khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Quảng Ninh, Lào Cai, Cao Bằng, để giảm tình trạng xe chờ dài ngày, hàng hóa bị hư hỏng giữa cao điểm nắng nóng.

Đặc biệt, khuyến cáo doanh nghiệp cân nhắc, đánh giá khả năng xuất khẩu, để điều tiết phương tiện chở hàng, xây dựng phương án sản xuất hợp lý. Bên cạnh đó, cần kịp thời nắm bắt, cập nhật những chính sách thay đổi bên phía Trung Quốc, nhằm điều phối hoạt động xuất nhập khẩu một cách chủ động, thông suốt và hiệu quả.