Chiết xuất tinh chất từ phế phụ phẩm để làm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng

Đây là nghiên cứu mới, được kỳ vọng giúp doanh nghiệp và nông dân trồng điều thu được lợi nhuận lớn từ phụ phẩm hạt điều, thay vì bỏ đi, gây ô nhiễm môi trường.

Vỏ lụa hạt điều giàu chất chống oxy hóa

Giữa năm 2023, UBND tỉnh Bình Phước phê duyệt đề tài khoa học công nghệ cấp tỉnh về nghiên cứu tách chiết catechin từ vỏ lụa hạt điều tạo sản phẩm chức năng.

Đề tài được Sở Khoa học và Công nghệ Bình Phước phối hợp Trung tâm Công nghệ sinh học TP.HCM thực hiện, với tổng kinh phí gần 1,7 tỷ đồng. Thời gian thực hiện đề tài đến giữa năm 2025.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Dung - Phó trưởng Phòng Công nghệ Sinh học Thực phẩm, (Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM) cho biết, là thủ phủ của hạt điều, mỗi năm, Bình Phước thu hoạch khoảng 170.000 tấn hạt điều. Trong số này, lượng vỏ lụa hạt điều chiếm khoảng 1.000 tấn.

Lớp vỏ lụa hạt điều giúp hạt điều ngon hơn khi rang chiên, tránh ẩm mốc, sâu mọt… Tuy nhiên, sau khi chế biến điều nhân, vỏ lụa hạt điều trở thành phụ phẩm, hầu như chưa được sử dụng để mang lại giá trị cho doanh nghiệp.

Cũng theo bà Dung, vỏ lụa hạt điều là nguồn nguyên liệu rất giàu các hợp chất có hoạt tính sinh học, đặc biệt là catechin.

Đây là một hoạt chất chống oxy hóa mạnh, có nhiều trong lá trà xanh non, thường được ứng dụng trong mỹ phẩm, làm đẹp, y tế… Thế nhưng, tới thời điểm hiện tại, rất ít nghiên cứu về việc thu nhận chiết xuất catechin từ vỏ lụa hạt điều.

Bà Dung – cũng là Chủ nhiệm đề tài chia, mục đích của đề tài là đánh giá được quy trình thu nhận cao chiết từ vỏ lụa hạt điều có tính sinh học cao; từ đó, ứng dụng vào thực tiễn. Đầu tiên là trong lĩnh vực mỹ phẩm.

Mục tiêu của nhóm nghiên cứu là tạo ra được sản phẩm kem bôi da có khả năng kháng viêm, chống oxy hóa cho da từ vỏ lụa hạt điều… "Việc này góp phần giải quyết bài toán tận dụng nguồn phụ phẩm của vỏ lụa hạt đều, nâng cao giá trị cây điều ở Bình Phước", bà Dung cho biết.

Thời gian tới, nhóm thực hiện đề tài tiến hành đánh giá hoạt tính kháng một số vi khuẩn và nấm gây bệnh viêm da, đánh giá hoạt tính kháng oxy hóa, hoạt tính kháng viêm của cao. Sau đó, nhóm tiếp tục thử nghiệm tạo sản phẩm kem bôi da có tác dụng kháng viêm từ cao chiết vỏ lụa hạt điều, và đánh giá tính kích ứng của sản phẩm.

Kỳ vọng sớm có mỹ phẩm chất lượng, giá thành hợp lý từ vỏ lụa hạt điều

Ông Nguyễn Hoàng Đạt – Giám đốc Công ty TNHH Vinahe (Bình Phước) cho biết, đa số các doanh nghiệp hiện nay chế biến điều thô và điều thành phẩm đều không tận thu vỏ lụa hạt điều.

Thay vào đó, các doanh nghiệp, nhà máy sẽ bán phụ phẩm này cho đơn vị thứ 3 để làm các viên nén, chất đốt… Việc này chưa đem lại hiệu quả kinh tế đáng kể cho người làm hạt điều.

Do đó, các doanh nghiệp đều mong muốn sớm có đơn vị nghiên cứu, chuyển giao công nghệ để có thể tận dụng loại phụ phẩm này, ông Đạt nói.

Theo ông Nguyễn Hải An – Giám đốc Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM, việc tách chiết catechin từ vỏ lụa hạt điều giúp loại phụ phẩm nông nghiệp vốn rẻ tiền này tăng thêm giá trị.

Đến nay, kết quả tách chiết tách catechin từ vỏ lụa hạt điều trên nền các dung môi khác nhau đã cho kết quả về mặt định tính, định lượng khả quan. Việc này cũng tạo tiền đề cho những hợp tác tiếp theo trong việc nghiên cứu, tận dụng tối đa các phụ phẩm nông nghiệp, nâng cao lợi ích cho người nông dân.

"Đây cũng là tiềm năng đáng kể của hạt điều Bình Phước trong tương lai, phù hợp với nền kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh mà Việt Nam đang hướng tới" ông An cho biết.

PSG. TS Phan Phước Hiển – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Dược liệu Sài Gòn chia sẻ, lâu nay, vỏ lụa hạt điều ở Bình Phước chưa được tận dụng, hoặc nếu có thì giá trị mang về chưa đáng kể. Nếu đề tài thành công, sản phẩm được đưa ra thị trường thì lợi ích về kinh tế xã hội rất lớn.

"Việc tách chiết thành công catechin từ vỏ lụa hạt điều sẽ giúp gia tăng giá trị của loại phụ phẩm này lên rất nhiều lần, thậm chí có thể mang lại giá trị ngang bằng với sản phẩm chính là hạt điều", ông Hiển chia sẻ

Ngoài ra, lợi thế của đề tài là nguồn nguyên liệu sẵn có, giá thành rẻ. TS. Hiển đề nghị các sản phẩm từ vỏ lụa hạt điều cũng phải đáp ứng được yêu cầu của người tiêu dùng cả về chất lượng lẫn giá thành.

Còn theo các nhà khoa học và thành viên Hội đồng Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Phước, tính khả thi của đề tài khi ứng dụng thực tế cao. Tuy nhiên, cần xây dựng quy trình tách chiết cụ thể. Đồng thời, nhóm nghiên cứu phải đưa ra thành phần công thức của sản phẩm khi hoàn thiện.