Cuộc chiến xe điện toàn cầu sẽ căng thẳng?

Thuế suất 100% cao gấp 4 lần mức thuế 25% hiện tại. Ngoài ra, Nhà Trắng cũng sẽ tăng thuế từ 7,5% lên 25% đối với pin lithium, từ 0 lên 25% đối với các khoáng sản quan trọng, từ 25% lên 50% đối với pin mặt trời và chất bán dẫn.

Thuế nhập khẩu đối với thép, nhôm và thiết bị bảo hộ cá nhân từ Trung Quốc (từ 0% đến 7,5% hiện nay) cũng sẽ tăng lên 25%.

Bên trong nhà máy sản xuất xe điện của Tesla (Mỹ).

Bất chấp rủi ro bị Bắc Kinh trả đũa, Tổng thống Biden cho biết việc tăng thuế là một phản ứng tương xứng trước tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc trong lĩnh vực ô tô điện. Các nguồn tin cho biết Trung Quốc đang sản xuất 30 triệu xe điện mỗi năm nhưng chỉ có thể bán được 22-23 triệu chiếc trong nước.

Thuế đánh vào ô tô của chính phủ Mỹ phần lớn mang tính biểu tượng vì xe điện Trung Quốc gần như đã bị loại khỏi thị trường Mỹ bởi mức thuế do cựu Tổng thống Donald Trump áp đặt trong nhiệm kỳ của ông. Tuy vậy, các nhóm vận động hành lang vẫn cho rằng có mối đe dọa trong tương lai khi Trung Quốc tìm cách tăng xuất khẩu.

Các mức thuế mới của Mỹ sẽ có hiệu lực sau 90 ngày kể từ 15/5 - khoảng thời gian này sẽ được theo dõi chặt chẽ để phát hiện các dấu hiệu trả đũa của Trung Quốc. Các nguồn tin của Nhà Trắng cho biết mục đích của việc tăng thuế không phải là làm leo thang căng thẳng thương mại mà là để hỗ trợ cho các bộ phận của nền kinh tế Mỹ, những nơi rơi vào chu kỳ thoái vốn.

Các mức thuế mới sẽ tác động đến 18 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Động thái trước bầu cử tổng thống Mỹ tháng 11/2024

Một số nhà quan sát cho rằng các mức thuế trên của chính quyền ông Biden cũng là nỗ lực để kiếm điểm trước ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa Donald Trump, người ủng hộ áp mức thuế từ 60% trở lên đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc.

Chính quyền ông Biden thông báo tăng mạnh thuế nhập khẩu lên hàng hóa Trung Quốc ngay trong năm bầu cử tổng thống Mỹ, cũng là lúc căng thẳng dâng cao giữa Mỹ và Trung Quốc. Theo một cuộc khảo sát do Trung tâm Nghiên cứu Pew thực hiện vào năm 2023, hơn 83% người Mỹ có cái nhìn không thiện cảm về Trung Quốc.

Tháng 3/2024, ông Trump nói  nếu được bầu làm tổng thống vào cuối năm nay, ông sẽ áp mức thuế 100% đối với “từng chiếc xe” từ các nhà máy do người Trung Quốc sở hữu ở Trung Quốc. “Họ sẽ không thể bán những chiếc xe đó [ở Mỹ]”, ông nói. Ông cũng cam kết sẽ tăng thuế đối với tất cả hàng nhập khẩu của Trung Quốc lên 60%.

Vào tháng 4, Tổng thống Biden cho biết ông “không muốn gây chiến với Bắc Kinh” nhưng Mỹ cần phải chống lại “các hoạt động kinh tế không công bằng và dư thừa công suất công nghiệp” của Trung Quốc. “Tôi đang muốn phải có cạnh tranh, nhưng là cạnh tranh công bằng”, ông Biden nói.

Phản ứng từ Trung Quốc

Sau quyết định của Nhà Trắng, Bộ Thương mại Trung Quốc nói Trung Quốc phản đối mạnh mẽ việc Mỹ tăng thuế lên hàng hóa Trung Quốc và tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết để bảo vệ quyền lợi của mình.

"Việc Mỹ tăng thuế theo Mục 301 vi phạm cam kết của Tổng thống Biden về việc 'không tìm cách chèn ép và kiềm chế sự phát triển của Trung Quốc' và 'không tìm cách tách rời và phá vỡ các mối liên kết với Trung Quốc'", Bộ Thương mại Trung Quốc nói và cho rằng động thái của Mỹ sẽ "ảnh hưởng nghiêm trọng đến bầu không khí hợp tác song phương".